Pozwy zbiorowe z perspektywy przedsiębiorcy
Komentarz ekspercki: Jolanta Budzowska i Joanna Bębenek-Lazer
W tej części artykułu
omówimy możliwości ochrony pozwanego i sytuację prawną przedsiębiorstw,
które mogą być narażone na kierowanie przeciwko
nim pozwów zbiorowych.

Jolanta Budzowska,
prawnik procesowy, specjalizuje się w sprawach odszkodowawczych. Partner w Kancelarii Budzowska Fiutowski i Partnerzy. Radcowie Prawni

Joanna Bębenek-Lazer,
prawnik, Business Development Manager w Kancelarii Budzowska Fiutowski i Partnerzy. Radcowie Prawni
W jakich rodzajach spraw?
Postępowanie grupowe może toczyć się zarówno w sprawach o roszczenia niepieniężne, jak i pieniężne. Jeśli dochodzone jest roszczenie pieniężne, zachodzi konieczność, aby wysokość roszczenia każdego członka grupy była ujednolicona (ustandaryzowana) przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Dla ułatwienia ustawa wprowadza możliwość ujednolicenia wysokości roszczeń pieniężnych, które może nastąpić w podgrupach liczących co najmniej dwie osoby. Jeśli jednak zachodziłaby trudność w ujednoliceniu wysokości roszczeń pieniężnych nawet w podgrupach (bo okoliczności dotyczące poszczególnych członków grupy mogą być dalece zróżnicowane), wówczas można skorzystać z regulacji art. 2. ust. 3., który stanowi, że przedmiot pozwu można ograniczyć tylko do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Powód nie jest w takich okolicznościach zobowiązany do wykazywania interesu prawnego w tym ustaleniu.
W takiej sytuacji, gdy w postępowaniu grupowym sąd wyda „tylko” wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego, każdy członek grupy będzie mógł w indywidualnym postępowaniu dochodzić wysokości swojego roszczenia. Warto podkreślić, że wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego wydany w postępowaniu grupowym pełni rolę swoistego prejudykatu w procesie indywidualnym. Nie należy go mylić z regulacją dotyczącą wyroku wstępnego z art. 318. kpc. Wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego w postępowaniu grupowym kończy to postępowanie w I instancji. W postępowaniu grupowym, w sentencji wyroku wymieniani są wszyscy członkowie grupy lub podgrupy, a jeśli w wyroku zasądzone są świadczenia pieniężne, sąd ustala też w jego sentencji, jaka kwota przypada poszczególnym członkom grupy lub podgrupy. Gdy wyrok stanie się prawomocny, jest skuteczny wobec wszystkich członków grupy.
Postępowanie grupowe może toczyć się zarówno w sprawach o roszczenia niepieniężne, jak i pieniężne. Jeśli dochodzone jest roszczenie pieniężne, zachodzi konieczność, aby wysokość roszczenia każdego członka grupy była ujednolicona (ustandaryzowana) przy uwzględnieniu wspólnych okoliczności sprawy. Dla ułatwienia ustawa wprowadza możliwość ujednolicenia wysokości roszczeń pieniężnych, które może nastąpić w podgrupach liczących co najmniej dwie osoby. Jeśli jednak zachodziłaby trudność w ujednoliceniu wysokości roszczeń pieniężnych nawet w podgrupach (bo okoliczności dotyczące poszczególnych członków grupy mogą być dalece zróżnicowane), wówczas można skorzystać z regulacji art. 2. ust. 3., który stanowi, że przedmiot pozwu można ograniczyć tylko do żądania ustalenia odpowiedzialności pozwanego. Powód nie jest w takich okolicznościach zobowiązany do wykazywania interesu prawnego w tym ustaleniu.
W takiej sytuacji, gdy w postępowaniu grupowym sąd wyda „tylko” wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego, każdy członek grupy będzie mógł w indywidualnym postępowaniu dochodzić wysokości swojego roszczenia. Warto podkreślić, że wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego wydany w postępowaniu grupowym pełni rolę swoistego prejudykatu w procesie indywidualnym. Nie należy go mylić z regulacją dotyczącą wyroku wstępnego z art. 318. kpc. Wyrok ustalający odpowiedzialność pozwanego w postępowaniu grupowym kończy to postępowanie w I instancji. W postępowaniu grupowym, w sentencji wyroku wymieniani są wszyscy członkowie grupy lub podgrupy, a jeśli w wyroku zasądzone są świadczenia pieniężne, sąd ustala też w jego sentencji, jaka kwota przypada poszczególnym członkom grupy lub podgrupy. Gdy wyrok stanie się prawomocny, jest skuteczny wobec wszystkich członków grupy.
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF ![]() nr 9(101)2010 ![]() |