Najważniejsze zmiany w podatkach w 2012 r.
PODATKI 2012
W zakresie nowo uchwalonych przepisów prawa podatkowego możemy stwierdzić, że zmiany na rok 2012 nie mają charakteru rewolucyjnego. Poniżej wskazałem najważniejsze zmiany.
VAT
Na mocy ustawy z 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym zmieniono brzmienie przepisu art. 96 ust. 14 oraz art. 96a, a także dodano nowy rozdział 7a zatytułowany Szczególna procedura w zakresie świadczenia usług międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób. Rozdział 7a przewiduje możliwość skorzystania z uproszczonej rejestracji w zakresie identyfikacji podatkowej dla celów podatku VAT i uproszczonego rozliczania podatku w odniesieniu do podatników świadczących usługi międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób. Celem projektowanej szczególnej procedury jest uproszczenie podatnikom zagranicznym, świadczącym w Polsce okazjonalne przewozy osób, rejestracji i rozliczania podatku VAT. Uproszczenie nakierowane jest na podmioty, które nie wykazują odliczeń podatku naliczonego, w tym zwrotów podatku VAT na rachunek bankowy. Wejście w życie 1 stycznia 2012 r. powyższych zmian wiąże się z koniecznością dostosowania aplikacji informatycznej obsługującej rejestrację i rozliczenia podmiotów, o których mowa. Wprowadzenie powyższych zmian jest konsekwencją wyroku TS UE z 6 maja 2010 r. w sprawie C-311/09 (Komisja Europejska przeciwko Polsce).
Podatki dochodowe
Na podstawie art. 2 pkt 12 lit. a – b ustawy z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i niektórych innych ustaw zmieniono treść przepisu art. 25 ust. 1 – 1c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (UPDOP). Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem przepisu art. 25 UPDOP podatnicy byli obowiązani do uiszczania zaliczki na podatek dochodowy za ostatni okres (miesiąc lub kwartał) w wysokości zaliczki za okres poprzedni, do 20. dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego. Z kolei od 1 stycznia 2012 r. zaliczka za ostatni okres roku uiszczana będzie w terminie do 20. dnia pierwszego miesiąca następnego roku. Podobną regulację wprowadzono na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Ustawodawca postanowił także, że podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych – począwszy od rozliczeń za rok 2012 – nie będą musieli wpłacać zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał danego roku podatkowego, jeśli przed upływem terminu do jej wpłaty złożą zeznanie i dokonają zapłaty podatku na zasadach określonych odpowiednio w art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 27 ust. l UPDOP.
Ponadto, ustawa z 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zmieniły przepis art. 24c ust. 4 UPDOP. Wprowadzona zmiana miała na celu uproszczenie podatkowych zasad ustalania różnic kursowych i ich ujednolicenie z przepisami art. 30 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości poprzez przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym przy obliczaniu różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych i otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Ordynacja podatkowa
Na mocy ustawy z 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Ordynacja podatkowa, w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Ordynacja podatkowa) w dziale IV zmieniono tytuł rozdziału 9, który otrzymał brzmienie Metryki, protokoły i adnotacje. W rozdziale 9 po art. 171 Ordynacji podatkowej dodano art. 171a całkowicie poświęcony instytucji metryki.
Ponadto, na mocy ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców wprowadzono w art. 14a Ordynacji podatkowej możliwość składania do ministra właściwego ds. finansów publicznych wniosku o wydanie interpretacji ogólnej w przypadku niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach i interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych, oraz w takich samych stanach prawnych. Przepisy rozporządzenia z 2011 w sprawie wniosku o wydanie interpretacji ogólnych i sposobu uiszczania opłaty od wniosku weszły w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.
Akcyza
W związku z obowiązkiem harmonizacji polskich przepisów z zakresu podatku akcyzowego z przepisami wspólnotowymi, a szczególnie z dyrektywą Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej oraz dyrektywy Rady 2004/74/WE z 29 kwietnia 2004 r. zmieniającej postanowienia dyrektywy dotyczącej możliwości stosowania przez określone Państwa Członkowskie czasowych zwolnień lub obniżek poziomu opodatkowania na produkty energetyczne i energię elektryczną, od 1 stycznia 2012 r. zmianie uległy przepisy dotyczące opodatkowania węgla i koksu.
Podatki i opłaty lokalne
Minister Finansów, działając na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (UPOL), ogłosił w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” nowe górne granice stawek kwotowych określonych w art. 5 ust. 1, art. 10 ust. 1 i art. 19 pkt 1 UPOL, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2012 r. W myśl art. 20 ust. 1 UPOL górne granice stawek kwotowych, obowiązujące w danym roku podatkowym, ulegają corocznie zmianie na następny rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wskaźnik cen ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie 20 dni po upływie pierwszego półrocza. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 13 lipca 2011 r., wskaźnik cen towarów i usług w pierwszym półroczu 2011 r. w stosunku do pierwszego półrocza 2010 r. wyniósł 104,2 – wzrost cen o 4,2 proc. Wobec powyższego Minister Finansów dokonał czynności technicznej polegającej na przeliczeniu górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych zgodnie ze wskaźnikiem.
Tomasz Kotoliński
Prawnik w Kancelarii Prawnej Piszcz, Norek i Wspólnicy sp. k.
Na mocy ustawy z 9 czerwca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku od towarów i usług, ustawy o zasadach ewidencji i identyfikacji podatników i płatników oraz ustawy o transporcie drogowym zmieniono brzmienie przepisu art. 96 ust. 14 oraz art. 96a, a także dodano nowy rozdział 7a zatytułowany Szczególna procedura w zakresie świadczenia usług międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób. Rozdział 7a przewiduje możliwość skorzystania z uproszczonej rejestracji w zakresie identyfikacji podatkowej dla celów podatku VAT i uproszczonego rozliczania podatku w odniesieniu do podatników świadczących usługi międzynarodowego okazjonalnego przewozu drogowego osób. Celem projektowanej szczególnej procedury jest uproszczenie podatnikom zagranicznym, świadczącym w Polsce okazjonalne przewozy osób, rejestracji i rozliczania podatku VAT. Uproszczenie nakierowane jest na podmioty, które nie wykazują odliczeń podatku naliczonego, w tym zwrotów podatku VAT na rachunek bankowy. Wejście w życie 1 stycznia 2012 r. powyższych zmian wiąże się z koniecznością dostosowania aplikacji informatycznej obsługującej rejestrację i rozliczenia podmiotów, o których mowa. Wprowadzenie powyższych zmian jest konsekwencją wyroku TS UE z 6 maja 2010 r. w sprawie C-311/09 (Komisja Europejska przeciwko Polsce).
Podatki dochodowe
Na podstawie art. 2 pkt 12 lit. a – b ustawy z 6 listopada 2008 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych i niektórych innych ustaw zmieniono treść przepisu art. 25 ust. 1 – 1c ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych (UPDOP). Zgodnie z dotychczasowym brzmieniem przepisu art. 25 UPDOP podatnicy byli obowiązani do uiszczania zaliczki na podatek dochodowy za ostatni okres (miesiąc lub kwartał) w wysokości zaliczki za okres poprzedni, do 20. dnia ostatniego miesiąca roku podatkowego. Z kolei od 1 stycznia 2012 r. zaliczka za ostatni okres roku uiszczana będzie w terminie do 20. dnia pierwszego miesiąca następnego roku. Podobną regulację wprowadzono na gruncie podatku dochodowego od osób fizycznych. Ustawodawca postanowił także, że podatnicy podatku dochodowego od osób fizycznych i podatku dochodowego od osób prawnych – począwszy od rozliczeń za rok 2012 – nie będą musieli wpłacać zaliczki za ostatni miesiąc lub kwartał danego roku podatkowego, jeśli przed upływem terminu do jej wpłaty złożą zeznanie i dokonają zapłaty podatku na zasadach określonych odpowiednio w art. 45 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 27 ust. l UPDOP.
Ponadto, ustawa z 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych i ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych zmieniły przepis art. 24c ust. 4 UPDOP. Wprowadzona zmiana miała na celu uproszczenie podatkowych zasad ustalania różnic kursowych i ich ujednolicenie z przepisami art. 30 ust. 2 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości poprzez przyjęcie rozwiązania, zgodnie z którym przy obliczaniu różnic kursowych uwzględnia się kursy faktycznie zastosowane w przypadku sprzedaży lub kupna walut obcych i otrzymania należności lub zapłaty zobowiązań. W pozostałych przypadkach, a także gdy do otrzymanych należności lub zapłaty zobowiązań nie jest możliwe uwzględnienie faktycznie zastosowanego kursu waluty w danym dniu, stosuje się kurs średni ogłaszany przez Narodowy Bank Polski z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego ten dzień.
Ordynacja podatkowa
Na mocy ustawy z 15 lipca 2011 r. o zmianie ustawy – Kodeks postępowania administracyjnego i ustawy Ordynacja podatkowa, w ustawie z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (Ordynacja podatkowa) w dziale IV zmieniono tytuł rozdziału 9, który otrzymał brzmienie Metryki, protokoły i adnotacje. W rozdziale 9 po art. 171 Ordynacji podatkowej dodano art. 171a całkowicie poświęcony instytucji metryki.
Ponadto, na mocy ustawy z 16 września 2011 r. o redukcji niektórych obowiązków obywateli i przedsiębiorców wprowadzono w art. 14a Ordynacji podatkowej możliwość składania do ministra właściwego ds. finansów publicznych wniosku o wydanie interpretacji ogólnej w przypadku niejednolitego stosowania przepisów prawa podatkowego w określonych decyzjach, postanowieniach i interpretacjach indywidualnych wydanych przez organy podatkowe oraz organy kontroli skarbowej w takich samych stanach faktycznych lub zdarzeniach przyszłych, oraz w takich samych stanach prawnych. Przepisy rozporządzenia z 2011 w sprawie wniosku o wydanie interpretacji ogólnych i sposobu uiszczania opłaty od wniosku weszły w życie z dniem 1 stycznia 2012 r.
Akcyza
W związku z obowiązkiem harmonizacji polskich przepisów z zakresu podatku akcyzowego z przepisami wspólnotowymi, a szczególnie z dyrektywą Rady 2003/96/WE z 27 października 2003 r. w sprawie restrukturyzacji wspólnotowych przepisów ramowych dotyczących opodatkowania produktów energetycznych i energii elektrycznej oraz dyrektywy Rady 2004/74/WE z 29 kwietnia 2004 r. zmieniającej postanowienia dyrektywy dotyczącej możliwości stosowania przez określone Państwa Członkowskie czasowych zwolnień lub obniżek poziomu opodatkowania na produkty energetyczne i energię elektryczną, od 1 stycznia 2012 r. zmianie uległy przepisy dotyczące opodatkowania węgla i koksu.
Podatki i opłaty lokalne
Minister Finansów, działając na podstawie art. 20 ust. 2 ustawy z 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (UPOL), ogłosił w drodze obwieszczenia w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” nowe górne granice stawek kwotowych określonych w art. 5 ust. 1, art. 10 ust. 1 i art. 19 pkt 1 UPOL, które mają obowiązywać od 1 stycznia 2012 r. W myśl art. 20 ust. 1 UPOL górne granice stawek kwotowych, obowiązujące w danym roku podatkowym, ulegają corocznie zmianie na następny rok podatkowy w stopniu odpowiadającym wskaźnikowi cen towarów i usług konsumpcyjnych w okresie pierwszego półrocza roku, w którym stawki ulegają zmianie, w stosunku do analogicznego okresu roku poprzedniego. Wskaźnik cen ustala się na podstawie komunikatu Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego ogłoszonego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski” w terminie 20 dni po upływie pierwszego półrocza. Zgodnie z komunikatem Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego z 13 lipca 2011 r., wskaźnik cen towarów i usług w pierwszym półroczu 2011 r. w stosunku do pierwszego półrocza 2010 r. wyniósł 104,2 – wzrost cen o 4,2 proc. Wobec powyższego Minister Finansów dokonał czynności technicznej polegającej na przeliczeniu górnych granic stawek kwotowych podatków i opłat lokalnych zgodnie ze wskaźnikiem.
Tomasz Kotoliński
Prawnik w Kancelarii Prawnej Piszcz, Norek i Wspólnicy sp. k.
|
nr 2(118)2012  |
|
