Budowanie konkurencyjności firma i regionu
Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw w regionie
Charakterystyczną cechą współczesnej gospodarki jest rosnąca konkurencja, postępująca globalizacja, cyfryzacja i zwiększające się wymagania klientów. Skuteczne prowadzenie biznesu wymaga posiadania wizji i strategii jego rozwoju. Istotną rolę w rozwiniętych gospodarkach rynkowych spełnia sektor małych i średnich przedsiębiorstw, który jest ważnym źródłem dochodów i tworzenia nowych miejsc pracy, a w wielu przypadkach stanowią siłę napędową gospodarki.
Współpraca małych i średnich przedsiębiorstw w regionie
Budowanie konkurencyjności firma i regionu
Redakcja naukowa Anna Adamik
Wydawnictwo Difin 2012
Rozdział 5
Andrzej Marjański
Strategie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w regionie
Dynamizm funkcjonowania przedsiębiorstw z sektora MSP, jego zróżnicowanie branżowe oraz wysoka elastyczność i zdolności dostosowawcze do zmiennych warunków otoczenia są czynnikami stabilizującymi jego możliwości rozwoju. Większość małych i średnich przedsiębiorstw funkcjonuje na rynkach regionalnych i lokalnych, które stanowią dla nich podstawowy, a często jedyny obszar działania.
Ta specyfika powoduje, że MSP w swojej działalności nie muszą stawać się liderami światowego rynku, gdyż dla nich kluczowe są rynki regionalne i lokalne, na każdym z nich musi istnieć lider i o taką pozycję warto się ubiegać. Odnosząc się do specyfiki zarządzania, H. Simon wskazuje, że mała firma nie jest miniaturą wielkiego przedsiębiorstwa, a także, że dla wielu małych i średnich przedsiębiorstw pozostanie niewielkim i skoncentrowanym na początkowym przedsięwzięciu staje się strategicznym wyborem(1). Zdaniem E.F. Schumachera, niewielki rozmiar firmy to właściwa skala prowadzenia biznesu i powrót do rzeczywistych potrzeb człowieka(2). Najkrótszy opis małego i średniego przedsiębiorstwa ogranicza się do stwierdzenia, że jest ono „przedłużeniem” osobowości jego właściciela(3). R.W. Gryfin zdefiniował małe przedsiębiorstwo: małe przedsiębiorstwo to takie, które ma niezależnego właściciela i kierownictwo oraz wywiera niewielki wpływ na otoczenie(4).
Większość sposobów i metod zarządzania w MSP jest odmienna od zasad, którymi kierują się duże korporacje. Podstawowe różnice wynikają nie tylko z fizycznych rozmiarów podmiotu i mniejszych zasobów, ale ich zasadniczą przyczyną jest struktura wewnętrzna przedsiębiorstwa, która opiera swój rozwój na kreatywności i zachowaniach właściciela oraz wąskiego grona współpracowników z reguły wywodzących się z grona rodziny. Można uznać, że kluczem do zrozumienia specyfiki zarządzania, jak i tworzenia strategii jest osobowość i przyzwyczajenia.
Umiejętność nawiązywania różnorodnej współpracy MSP z podmiotami funkcjonującymi w ich otoczeniu staje się coraz częściej jednym z kluczowych elementów strategii rozwoju. Nawiązywanie współpracy daje możliwość zdobycia nowych i wzmocnienia istniejących elementów przewagi konkurencyjnej. Podejmowanie tego typu działań także wzmacnia ograniczone z natury MSP kompetencje, środki i zasoby przy zachowaniu ich niezależności.
Rozwój gospodarczy i społeczny regionu zależy w dużej mierze od stanu gospodarki, który jest wynikiem możliwości poszczególnych przedsiębiorstw dostarczania dóbr i usług znajdujących popyt na rynku w warunkach konkurencji. Władze regionalne i lokalne wiedzą jak istotnym elementem dla rozwoju regionu jest zapewnienie wzrostu gospodarczego – muszą zatem w swoich działaniach uwzględniać instrumenty współpracy z podmiotami gospodarczymi. Mimo braku bezpośredniego związku z działalnością MSP funkcjonujących w regionie, cele strategiczne dla regionu muszą obejmować problematykę rozwoju małych i średnich firm. Władze samorządowe wywierają wpływ na rozwój przedsiębiorczości, poprzez systemowe podejście do sektora gospodarczego, w tym do MSP, mające na celu zwiększanie ich konkurencyjności, innowacyjności i rozwijanie szeroko rozumianej współpracy przedsiębiorstw.
Budowanie konkurencyjności firma i regionu
Redakcja naukowa Anna Adamik
Wydawnictwo Difin 2012
Rozdział 5
Andrzej Marjański
Strategie rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw w regionie
Dynamizm funkcjonowania przedsiębiorstw z sektora MSP, jego zróżnicowanie branżowe oraz wysoka elastyczność i zdolności dostosowawcze do zmiennych warunków otoczenia są czynnikami stabilizującymi jego możliwości rozwoju. Większość małych i średnich przedsiębiorstw funkcjonuje na rynkach regionalnych i lokalnych, które stanowią dla nich podstawowy, a często jedyny obszar działania.
Ta specyfika powoduje, że MSP w swojej działalności nie muszą stawać się liderami światowego rynku, gdyż dla nich kluczowe są rynki regionalne i lokalne, na każdym z nich musi istnieć lider i o taką pozycję warto się ubiegać. Odnosząc się do specyfiki zarządzania, H. Simon wskazuje, że mała firma nie jest miniaturą wielkiego przedsiębiorstwa, a także, że dla wielu małych i średnich przedsiębiorstw pozostanie niewielkim i skoncentrowanym na początkowym przedsięwzięciu staje się strategicznym wyborem(1). Zdaniem E.F. Schumachera, niewielki rozmiar firmy to właściwa skala prowadzenia biznesu i powrót do rzeczywistych potrzeb człowieka(2). Najkrótszy opis małego i średniego przedsiębiorstwa ogranicza się do stwierdzenia, że jest ono „przedłużeniem” osobowości jego właściciela(3). R.W. Gryfin zdefiniował małe przedsiębiorstwo: małe przedsiębiorstwo to takie, które ma niezależnego właściciela i kierownictwo oraz wywiera niewielki wpływ na otoczenie(4).
Większość sposobów i metod zarządzania w MSP jest odmienna od zasad, którymi kierują się duże korporacje. Podstawowe różnice wynikają nie tylko z fizycznych rozmiarów podmiotu i mniejszych zasobów, ale ich zasadniczą przyczyną jest struktura wewnętrzna przedsiębiorstwa, która opiera swój rozwój na kreatywności i zachowaniach właściciela oraz wąskiego grona współpracowników z reguły wywodzących się z grona rodziny. Można uznać, że kluczem do zrozumienia specyfiki zarządzania, jak i tworzenia strategii jest osobowość i przyzwyczajenia.
Umiejętność nawiązywania różnorodnej współpracy MSP z podmiotami funkcjonującymi w ich otoczeniu staje się coraz częściej jednym z kluczowych elementów strategii rozwoju. Nawiązywanie współpracy daje możliwość zdobycia nowych i wzmocnienia istniejących elementów przewagi konkurencyjnej. Podejmowanie tego typu działań także wzmacnia ograniczone z natury MSP kompetencje, środki i zasoby przy zachowaniu ich niezależności.
Rozwój gospodarczy i społeczny regionu zależy w dużej mierze od stanu gospodarki, który jest wynikiem możliwości poszczególnych przedsiębiorstw dostarczania dóbr i usług znajdujących popyt na rynku w warunkach konkurencji. Władze regionalne i lokalne wiedzą jak istotnym elementem dla rozwoju regionu jest zapewnienie wzrostu gospodarczego – muszą zatem w swoich działaniach uwzględniać instrumenty współpracy z podmiotami gospodarczymi. Mimo braku bezpośredniego związku z działalnością MSP funkcjonujących w regionie, cele strategiczne dla regionu muszą obejmować problematykę rozwoju małych i średnich firm. Władze samorządowe wywierają wpływ na rozwój przedsiębiorczości, poprzez systemowe podejście do sektora gospodarczego, w tym do MSP, mające na celu zwiększanie ich konkurencyjności, innowacyjności i rozwijanie szeroko rozumianej współpracy przedsiębiorstw.
