Nieodpłatnie świadczyć, odpłatnie opodatkować
Opodatkowanie VAT nieodpłatnych przekazań towarów i usług
Wszyscy zachodzą w głowę, jak powstrzymać spadającą sprzedaż. Działania marketingowe zawsze wspierały realizację założonych planów sprzedażowych.
Ich koszt, także podatkowy, był wkalkulowany w koszt działalności przedsiębiorstwa. Rzecz jasna, dla wszystkich przedsiębiorców ważne jest, aby koszty takich działań były jak najniższe. Zarówno w trakcie promocji, jak również później – w razie weryfikacji rozliczeń podatkowych działań marketingowych przez władze podatkowe. Przyjrzyjmy się, jak wybrane działania marketingowe
powinny być rozliczane na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług
po zmianie przepisów, która miała miejsce w kwietniu 2013 r.
Ich koszt, także podatkowy, był wkalkulowany w koszt działalności przedsiębiorstwa. Rzecz jasna, dla wszystkich przedsiębiorców ważne jest, aby koszty takich działań były jak najniższe. Zarówno w trakcie promocji, jak również później – w razie weryfikacji rozliczeń podatkowych działań marketingowych przez władze podatkowe. Przyjrzyjmy się, jak wybrane działania marketingowe
powinny być rozliczane na gruncie ustawy o podatku od towarów i usług
po zmianie przepisów, która miała miejsce w kwietniu 2013 r.
Kiedy płacimy VAT, mimo że nie oczekujemy zapłaty
W ustawie o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) mamy określonych kilka sytuacji, w których nieodpłatna dostawa towarów i nieodpłatne świadczenie usług są zrównane z odpłatną dostawą towarów czy odpłatnym świadczeniem usług.
Odpłatne czynności to czynności, za które podatnikowi przysługuje wynagrodzenie od beneficjenta i podatnik musi od nich zapłacić/odprowadzić VAT. Zrównanie czynności nieodpłatnych z czynnościami odpłatnymi oznacza,
że od czynności nieodpłatnych – mimo że za ich wykonanie podatnikowi nie przysługuje wynagrodzenie od ich beneficjenta – podatnik i tak musi zapłacić VAT.
Nieodpłatne dostawy towarów opodatkowane VAT
Po zmianach wprowadzonych do ustawy o VAT w kwietniu 2013 r. do działań traktowanych jako nieodpłatne dostawy towarów należą:
1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste (podatnika lub innych podmiotów), o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
2. wszelkie inne darowizny, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich
części składowych,
3. przekazanie prezentów o małej wartości, jeśli ich przekazanie następuje na cele nie związane z działalnością gospodarczą podatnika,
4. przekazanie próbek na cele nie związane z działalnością gospodarczą
podatnika.
O co tu chodzi? Nieodpłatne przekazanie na cele osobiste i wszelkie inne darowizny
Sytuacja wymieniona w punkcie pierwszym zaistnieje, kiedy podatnik
po zakupie lub wytworzeniu towaru, przy których będzie mu przysługiwało
prawo do odliczenia podatku VAT, przekaże ten towar nieodpłatnie na cele
osobiste swoje lub innych podmiotów. Sytuacja druga jest zbliżona do pierwszej, ale obejmuje swoim zakresem wszelkie inne nieodpłatne przekazania, jeśli przy zakupie lub wytworzeniu przekazywanego towaru, podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.
Po zmianie przepisów obowiązujących od kwietnia 2013 nie ma już wątpliwości, że nieodpłatne przekazanie będzie opodatkowane także wówczas, gdy podatnik wejdzie w posiadanie towaru w wyniku zakupu krajowego, zakupu w ramach wewnątrz wspólnotowego nabycia, czy importu. Po zmianie przepisów opodatkowaniu podlega także przekazanie towaru wytworzonego przez podatnika, a także przekazanie towaru w sytuacji gdy od nabycia (także w ramach wewnątrz wspólnotowego nabycia, czy importu)
lub wytworzenia towaru podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia
podatku VAT, ale podatnik dodał do towaru części składowe, od zakupu
czy wytworzenia których już przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia
podatku VAT naliczonego.
Przyjmuje się, że w razie przekazania towaru (od którego nabycia/wytworzenia nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT) wzbogaconego o części składowe, od których nabycia czy wytworzenia już prawo do odliczania VAT-u przysługiwało, podstawą opodatkowania będzie tylko wartość dodanych części składowych.
Obie sytuacje wskazane przez ustawodawcę jako opodatkowane realizują zasadę neutralności podatku VAT i opodatkowania konsumpcji. Zgodnie z tymi zasadami opodatkowanie będzie miało miejsce, gdy podatnik przekazuje towar, przy którego nabyciu, czy wytworzeniu przysługiwało mu prawo do odliczenia.
Nieodpłatne przekazanie prezentów
Odnośnie przekazań prezentów o małej wartości, wprowadzono bardzo istotną zmianę. Wyłącznie przekazanie prezentów o małej wartości na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika nie będzie rodziło obowiązku zapłaty podatku VAT od tego przekazania. W stosunku do przepisów obowiązujących do końca marca 2013 r., przekazanie prezentów o małej wartości było nieopodatkowane, niezależnie od tego, na jaki cel następowało przekazanie. Od kwietnia sytuacja zmienia się zatem diametralnie, gdyż na podatnika zostaje nałożony obowiązek dokumentowania celów przekazania prezentów.
Wbrew zapowiedziom prasowym i zapisom projektu zmian do ustawy, zmianie nie uległy z kolei limity tzw. małej wartości. Nadal obowiązują kwoty 10 zł (przy braku ewidencji) i 100 zł (przy prowadzeniu ewidencji osób obdarowanych).
W ustawie o podatku od towarów i usług (dalej: ustawa o VAT) mamy określonych kilka sytuacji, w których nieodpłatna dostawa towarów i nieodpłatne świadczenie usług są zrównane z odpłatną dostawą towarów czy odpłatnym świadczeniem usług.
Odpłatne czynności to czynności, za które podatnikowi przysługuje wynagrodzenie od beneficjenta i podatnik musi od nich zapłacić/odprowadzić VAT. Zrównanie czynności nieodpłatnych z czynnościami odpłatnymi oznacza,
że od czynności nieodpłatnych – mimo że za ich wykonanie podatnikowi nie przysługuje wynagrodzenie od ich beneficjenta – podatnik i tak musi zapłacić VAT.
Nieodpłatne dostawy towarów opodatkowane VAT
Po zmianach wprowadzonych do ustawy o VAT w kwietniu 2013 r. do działań traktowanych jako nieodpłatne dostawy towarów należą:
1. przekazanie lub zużycie towarów na cele osobiste (podatnika lub innych podmiotów), o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego
z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich części składowych,
2. wszelkie inne darowizny, o ile podatnikowi przysługiwało, w całości lub w części, prawo do obniżenia kwoty podatku należnego o kwotę podatku naliczonego z tytułu nabycia, importu lub wytworzenia tych towarów lub ich
części składowych,
3. przekazanie prezentów o małej wartości, jeśli ich przekazanie następuje na cele nie związane z działalnością gospodarczą podatnika,
4. przekazanie próbek na cele nie związane z działalnością gospodarczą
podatnika.
O co tu chodzi? Nieodpłatne przekazanie na cele osobiste i wszelkie inne darowizny
Sytuacja wymieniona w punkcie pierwszym zaistnieje, kiedy podatnik
po zakupie lub wytworzeniu towaru, przy których będzie mu przysługiwało
prawo do odliczenia podatku VAT, przekaże ten towar nieodpłatnie na cele
osobiste swoje lub innych podmiotów. Sytuacja druga jest zbliżona do pierwszej, ale obejmuje swoim zakresem wszelkie inne nieodpłatne przekazania, jeśli przy zakupie lub wytworzeniu przekazywanego towaru, podatnikowi przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT naliczonego.
Po zmianie przepisów obowiązujących od kwietnia 2013 nie ma już wątpliwości, że nieodpłatne przekazanie będzie opodatkowane także wówczas, gdy podatnik wejdzie w posiadanie towaru w wyniku zakupu krajowego, zakupu w ramach wewnątrz wspólnotowego nabycia, czy importu. Po zmianie przepisów opodatkowaniu podlega także przekazanie towaru wytworzonego przez podatnika, a także przekazanie towaru w sytuacji gdy od nabycia (także w ramach wewnątrz wspólnotowego nabycia, czy importu)
lub wytworzenia towaru podatnikowi nie przysługiwało prawo do odliczenia
podatku VAT, ale podatnik dodał do towaru części składowe, od zakupu
czy wytworzenia których już przysługiwało podatnikowi prawo do odliczenia
podatku VAT naliczonego.
Przyjmuje się, że w razie przekazania towaru (od którego nabycia/wytworzenia nie przysługiwało prawo do odliczenia podatku VAT) wzbogaconego o części składowe, od których nabycia czy wytworzenia już prawo do odliczania VAT-u przysługiwało, podstawą opodatkowania będzie tylko wartość dodanych części składowych.
Obie sytuacje wskazane przez ustawodawcę jako opodatkowane realizują zasadę neutralności podatku VAT i opodatkowania konsumpcji. Zgodnie z tymi zasadami opodatkowanie będzie miało miejsce, gdy podatnik przekazuje towar, przy którego nabyciu, czy wytworzeniu przysługiwało mu prawo do odliczenia.
Nieodpłatne przekazanie prezentów
Odnośnie przekazań prezentów o małej wartości, wprowadzono bardzo istotną zmianę. Wyłącznie przekazanie prezentów o małej wartości na cele związane z działalnością gospodarczą podatnika nie będzie rodziło obowiązku zapłaty podatku VAT od tego przekazania. W stosunku do przepisów obowiązujących do końca marca 2013 r., przekazanie prezentów o małej wartości było nieopodatkowane, niezależnie od tego, na jaki cel następowało przekazanie. Od kwietnia sytuacja zmienia się zatem diametralnie, gdyż na podatnika zostaje nałożony obowiązek dokumentowania celów przekazania prezentów.
Wbrew zapowiedziom prasowym i zapisom projektu zmian do ustawy, zmianie nie uległy z kolei limity tzw. małej wartości. Nadal obowiązują kwoty 10 zł (przy braku ewidencji) i 100 zł (przy prowadzeniu ewidencji osób obdarowanych).
