Prezentujê przyk³adowy zarys wstêpnego stadium przedrealizacyjnego dla firmy, która podejmuje decyzjê o inwestycji maj±cej zwiêkszyæ jej zdolno¶ci produkcyjne. Analizê zaczerpn±³em z podrêcznika W. Behrensa i P. M. Hawranka „Poradnik przygotowania przemys³owych studiów feasibility”.

Prezentowane zestawienie mo¿e byæ te¿ doskona³ym za³±cznikiem dla firm poszukuj±cych kapita³u w bankach lub w funduszach venture capital. Wiêkszo¶æ z informacji bêdzie równie¿ u¿yteczna w przygotowaniu kompletu dokumentów koniecznych w aplikowaniu o dotacje z unijnych funduszy.

Studium przedrealizacyjne

Wstêpne studium przedrealizacyjne (pre-feasibility study) mo¿na przygotowaæ wed³ug schematu:
I. Geneza i historia projektu
1. Historia projektu.
2. Sponsorzy projektu.
3. Koszty ju¿ wykonanych studiów i badañ.
II. Analiza rynku i koncepcja marketingowa
1. Okre¶lenie koncepcji, celów i strategii projektu.
2. Popyt i rynek.

• charakterystyka rynku,
• szacunkowa, aktualna wielko¶æ rynku i zdolno¶ci produkcyjne przemys³u krajowego,
• dotychczasowy import i tendencje jego dalszego rozwoju,
• miejsce przemys³u w gospodarce narodowej i polityce gospodarczej, priorytety i cele rozwojowe, szacunkowe, aktualne i prognozowane rozmiary popytu,
• koncepcja marketingowa, prognozy sprzeda¿y i bud¿et wydatków marketingowych,
• przewidywana konkurencja dla projektu ze strony istniej±cych i potencjalnych dostawców oraz producentów,
• lokalizacja rynków i odbiorcy,
• program sprzeda¿y,
• przewidywane przychody ze sprzeda¿y produktów i produktów ubocznych (krajowe i zagraniczne),
• szacunkowe roczne koszty promocji i marketingu,
• wymagany program produkcji (produkty, pó³produktu, odpady).

III. Nak³ady materia³owe – zapotrzebowanie na materia³y, ich obecne i potencjalne mo¿liwo¶ci dostaw
1. Surowce.
2. Przetworzone materia³y przemys³owe.
3. Komponenty.
4. Zaopatrzenie fabryczne.
5. Materia³y pomocnicze, w tym zapotrzebowanie na energiê.
IV. Lokalizacja, teren budowy i ¶rodowisko
1. Wybór wstêpny, w³±czaj±c szacunek kosztów gruntu.
2. Wstêpna ocena oddzia³ywania na ¶rodowisko.
V. Strona techniczna projektu
1. Zdolno¶ci produkcyjne.
2. Proporcje ilo¶ciowe sprzeda¿y, zdolno¶ci produkcyjnych i nak³adów materia³owych.
3. Technologia oraz wyposa¿enie.

• technologie i procesy, jakie maj± byæ zastosowane w powi±zaniu ze zdolno¶ciami produkcyjnymi,
• opis technologii i przewidywanych zmian,
• wp³yw na ¶rodowisko,
• ogólny projekt wyposa¿enia,
• maszyny i urz±dzenia,
• wyposa¿enie us³ugowe,
• czê¶ci zamienne i zu¿ywaj±ce siê narzêdzia,
• ogólny szacunek wyposa¿enia krajowego i zagranicznego.

4. Prace in¿ynieryjno-budowlane.

• ogólny zakres prac in¿ynieryjno-budowlnych; materia³y budowlane, które maj± byæ wykorzystane,
• przygotowanie terenu,
• specjalne prace in¿ynieryjne,
• prace wokó³ budynków,
• ogólny szacunek wydatków zwi±zanych z pracami in¿ynieryjno-budowlanymi.

VI. Organizacja i koszty ogólnozak³adowe
1. Ogólny schemat organizacyjny: zarz±dzanie, produkcja, sprzeda¿, administracja.
2. Szacunek kosztów ogólnych: fabrycznych, administracyjnych, finansowych.
VII. Zasoby ludzkie
1. Szacunkowe zapotrzebowanie na zasoby ludzkie, z podzia³em na kadrê zarz±dzaj±c± i pracowników.
2. Szacunkowe roczne koszty robocizny, w³±czaj±c narzuty na p³ace.
VIII. Harmonogram realizacji
1. Proponowany przybli¿ony harmonogram realizacji.
2.Szacunkowe koszty realizacji.

IX. Nak³ady inwestycyjne i analiza finansowa
1. Ca³kowite nak³ady inwestycyjne.

• ogólne szacunki zapotrzebowania na kapita³ obrotowy,
• szacunki warto¶ci ¶rodków trwa³ych.

2. Finansowanie projektu.

• sposoby i koszty finansowania,

3. Koszty produkcji (sklasyfikowane w grupach kosztów materia³owych, osobowych i     ogólnozak³adowych, sta³e i zmienne).
4. Ocena finansowa projektu.

• okres zwrotu, prosta stopa zwrotu, próg rentowno¶ci, wewnêtrzna stopa zwrotu, analiza wra¿liwo¶ci.

Opis istniej±cego firmy

Analiza projektu inwestycyjnego powinna byæ poszerzona o opis istniej±cego przedsiêbiorstwa.

I. Podsumowanie (krótkie streszczenie wniosków z przeprowadzonych badañ)

• firma: usytuowanie, wspó³zale¿no¶ci z otoczeniem gospodarczym,
• ogólne wska¼niki: cele gospodarcze i strategia przedsiêbiorstwa; silne i s³abe strony,
• koncepcja marketingowa i zdolno¶ci produkcyjne,
• nak³ady materia³owe i zaopatrzenie fabryczne,
• lokalizacja i ¶rodowisko,
• strona techniczna projektu, administracja i koszty,
• zasoby ludzkie,
• realizacja projektów, np. ocena ex post,
• analiza finansowa.

II. Geneza i historia
1. Geneza przedsiêbiorstwa

• cel przedsiêbiorstwa na tle aktualnej polityki gospodarczej, przemys³owej, finansowej i socjalnej,
• uwarunkowania miêdzynarodowe, regionalne, krajowe i lokalne.

2. Przedsiêbiorstwo.

• w³a¶ciciele, posiadacze pakietu kontrolnego akcji/udzia³ów,
• forma prawna przedsiêbiorstwa,
• zwi±zki z innymi przedsiêbiorstwami, grupami lub osobami,
• konkurenci (firmy, ich status, ocena zarz±dzania, zdolno¶ci technicznych, efektywno¶æ).

3. Historia.

• badania przeprowadzone przez utworzeniem przedsiêbiorstwa,
• chronologia rozwoju, rok za³o¿enia, najwa¿niejsze wydarzenia.

III. Analiza rynku i koncepcja marketingowa
1. Charakterystyka rynku.

• opis istniej±cego rynku dla produktów i produktów ubocznych,
• aktualny poziom sprzeda¿y, rynki krajowe i zagraniczne,
• sezonowo¶æ sprzeda¿y,
• ocena udzia³u w rynku.

2. Organizacja sprzeda¿y.

• kana³y dystrybucji (sieæ w³asna, po¶rednicy, agenci, sprzeda¿ bezpo¶rednio dla konsumentów),
• dzia³ sprzeda¿y,
• marketing, reklama
• ceny, upusty, prowizje,
• roczne przychody ze sprzeda¿y.

3. Warto¶æ zapasów pó³produktów i produktów gotowych.
4. Analiza kosztów marketingu.
5. Analiza g³ównych konkurentów.
6. Analiza silnych i s³abych stron przedsiêbiorstwa.
7. Ocena koncepcji marketingowej; wnioski i zalecenia.

IV. Surowce i materia³y oraz zaopatrzenie fabryczne
1. Charakterystyka dostaw surowców i materia³ów oraz zaopatrzenia fabrycznego.
2. Program zaopatrzenia.

• ilo¶ciowy program zaopatrzenia, sezonowo¶æ, w podziale na ca³e przedsiêbiorstwo, czê¶ci sk³adowe projektu, centra kosztów,
• charakterystyka zaopatrzenia, ograniczenia sezonowe,
• mo¿liwo¶æ substytucji,
• organizacja dostaw,
• ceny,
• roczne koszty zaopatrzenia,
• zapasy materia³ów i zakupów z podaniem ilo¶ci i sezonowo¶ci.

V. Lokalizacja i ¶rodowisko
1. Lokalizacja.

• opis lokalizacji zak³adu,
• powi±zania z infrastruktur±,
• opis otoczenia spo³eczno-ekonomicznego, blisko¶æ rynków.

2. Teren zak³adu.

• ilustracja po³o¿enia na mapach geodezyjnych,
• warto¶æ ziemi,
• czynsze dzier¿awne, podatki.

3. Warunki lokalne.

• opis wp³ywu na sytuacjê ludno¶ci, infrastrukturê, ekologiê,
• ocena tendencji rozwojowych.

4. Prognoza kosztów za korzystanie ze ¶rodowiska.

VI. Strona techniczna
1. Program produkcji.

• program produkcji wyrobów i produktów ubocznych: specyfikacje jako¶ciowe, wytwarzane ilo¶ci, harmonogram produkcji (sezonowo¶æ), udzia³ procentowy odpadów i braków,
• emisje: specyfikacje, ilo¶æ, czas, sposoby i koszty unieszkodliwiania wydalanych substancji.

2. Zainstalowana nominalna zdolno¶æ produkcyjna.
3. Technologia.

• wykorzystywane technologie,  ¼ród³a technologii, sposób nabycia: licencja, zakup, joint-venture,
• roczne koszty technologii (op³aty licencyjne, op³aty sta³e),

4. Maszyny i urz±dzenia.

• opis maszyn i urz±dzeñ w podziale na produkcyjne, pomocnicze i us³ugowe,
• plany rozmieszczenia maszyn i urz±dzeñ,
• ¼ród³o pochodzenia, wiek, typ,
• roczna amortyzacja i koszty napraw,
• prognozowana d³ugo¶æ ¿ycia i koszty odtworzenia.

VII. Organizacja zak³adu i koszty ogólnozak³adowe
1. Centra kosztów.

• wykaz centrów kosztów, w podziale na centra kosztów produkcyjnych, us³ugowych, administracyjnych i finansowych.

2. Koszty ogólnozak³adowe.

• wykaz kosztów w podziale na ogólnozak³adowe, administracyjne, marketingowe, amortyzacjê oraz koszty finansowe.

VIII. Zasoby ludzkie
1. Pracownicy.

• charakterystyka si³y roboczej,
• dostêpno¶æ i kwalifikacje,
• okre¶lenie kosztów rocznych w podziale na robociznê produkcyjn± (zmienn±) i nieprodukcyjn± (sta³±).

IX. Pozycja finansowa
1. Opinie (bankierów, g³ównych dostawców, klientów).
2. Struktura kapita³owa.
3. Analiza dokumentów finansowych: bilans, rachunek zysków i strat, rachunku przep³ywów pieniê¿nych.
4. Sytuacja podatkowa.