O istocie pe�nomocnictwa

Upowa�nienie

Wrzesie� 11, 2008 Krzysztof Kurzeja Wydanie nr 9(77)2008 Wy�wietlono: 1794 razy

Pe�nomocnikiem jest osoba, która na podstawie o�wiadczenia woli innej osoby sporz�dza czynno�ci prawne w jej imieniu i ze skutkiem bezpo�rednim dla tej osoby. Pe�nomocnictwo powstaje z woli osoby, która ma by� reprezentowana.

Pe�nomocnik zostaje umocowany przez o�wiadczenie woli reprezentowanego. Mo�e by� ustanowiony jedynie wol� osoby reprezentowanej, w zakres poj�cia pe�nomocnictwa nie wchodz� wi�c �adne inne przypadki reprezentacji, które nie s� oparte na o�wiadczeniu reprezentowanego. Pe�nomocnik zast�puje swojego mocodawc� przy dokonywaniu czynno�ci prawnych. Czynno�ci tych pe�nomocnik dokonuje przez swoje dzia�ania, lecz skutki tych dzia�a� odnosz� si� bezpo�rednio do sfery prawnej reprezentowanego. Pomimo tego, i� to pe�nomocnik sk�ada o�wiadczenie woli osobie trzeciej to skutki tego o�wiadczenia b�d� rodzi� si� pomi�dzy tym, kogo pe�nomocnik reprezentuje a osob� trzeci�.

Kto mo�e udzieli� pe�nomocnictwa?

Pe�nomocnictwa udzieli� mo�e zarówno osoba fizyczna, jak i osoba prawna. Powstaje ono poprzez o�wiadczenie woli osoby udzielaj�cej pe�nomocnictwa. Zatem co zrobi�, aby udzielaj�cy pe�nomocnictwa móg� skutecznie tego dokona� przez swoje o�wiadczenie woli? Musi on mie� zdolno�� do czynno�ci prawnych – mo�no�� nabywania, utraty czy kszta�towania swoim dzia�aniem praw i obowi�zków. O tym czy osoba ma pe�n�, ograniczon� zdolno�� do czynno�ci prawnych czy nie posiada jej w ogóle decyduje przede wszystkim jej wiek. Brak zdolno�ci do czynno�ci prawnych wyklucza mo�liwo�� ustanowienia pe�nomocnika. Pe�n� zdolno�� do czynno�ci prawnych nabywa si� z chwil� uzyskania pe�noletnio�ci.

Dla osoby prawnej pe�nomocnika ustanawia organ tej osoby prawnej. Polskie ustawodawstwo dzia�anie osób prawnych opiera na tzw. teorii organów. W sk�ad organu wchodz� osoby fizyczne (one urzeczywistniaj� jej wol�). Faktycznie mamy zatem do czynienia z wol� osoby fizycznej, jednak z punktu widzenia prawa jest to wola osoby prawnej. Jednak w zale�no�ci od danego typu osoby prawnej, ró�ne b�d� organy posiadaj�ce kompetencj� do ustanawiania dla niej pe�nomocnika.

Istnieje wiele przepisów szczególnych reguluj�cych w sposób odmienny dla poszczególnych sytuacji kompetencj� do ustanowienia pe�nomocnika. Tak np. pe�nomocnika dla czynno�ci wymienionych w art. 143. § 3. i art. 378. KSH ustanawia walne zgromadzenie spó�ki komandytowo-akcyjnej, dla której nie ustanowiono rady nadzorczej; równie� pe�nomocnik powo�any przez walne zgromadzenie wspólników w spó�ce z o.o. reprezentuje spó�k� w umowach lub sporach mi�dzy ni� a cz�onkiem zarz�du (alternatywnie z rad� nadzorcz�).

Autor jest aplikantem radcowskim w Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza