SOS na upały
Co zrobić, aby wakacyjne słońce nam nie zaszkodziło?
Czy upały, które wystąpiły w 2003 r., były zjawiskiem wyjątkowym? Naukowcy stwierdzili, że fale upałów charakteryzowały się największą intensywnością, zasięgiem i czasem trwania na przestrzeni ostatnich 150 lat. Uwzględniając aktualną sytuację meteorologiczną oraz prognozy na lato 2009, należy szeroko rozpowszechniać informacje dotyczące wpływu upału na organizm ludzki i zasad zapobiegania jego niekorzystnym efektom.
Upały 2003: Początek serii?
Czy mamy do czynienia z globalnym ociepleniem klimatu?
Ocieplenie klimatu stanowi niezaprzeczalny fakt udowodniony naukowo. Począwszy od pierwszych opracowań meteorologicznych w 1861 r. nastąpił wzrost średniej temperatury powietrza o 0,4 do 0,8 0C na całej kuli ziemskiej.
Wydaje się, że aktualnie mamy do czynienia z nasileniem zjawiska ocieplenia. Pozostaje pytanie, do którego momentu będzie postępować? Na podstawie modeli i obserwacji (między innymi poziomu emisji gazów cieplarnianych) klimatolodzy przewidują, że do 2100 r. nastąpi wzrost temperatur o od 1,4 do 5,80C.
Te kilka stopni będzie miało wiele poważnych konsekwencji na globalną równowagę klimatyczną.
Niezależnie od tego, jakie temperatury będą panowały podczas nadchodzących okresów letnich, konieczne jest szerokie rozpowszechnianie informacji o zagrożeniach dla organizmu, jakie niesie ekspozycja na duże upały oraz o możliwych sposobach zapobiegania negatywnym ich skutkom.
Źródło: www.cite-science.fr (Olivier Boulanger)
Projekt SOS na Upały 2009 opracowany przez Laboratoria Dermatologiczne AVENE
Akcja Ogólnopolska
Celem akcji jest uwrażliwienie społeczeństwa, a w szczególności osób starszych, na konieczność stosowania kilku prostych i podstawowych zasad postępowania w ramach zapobiegania odwodnieniu organizmu i innym zagrożeniom związanych z upałem.
W lipcu w wybranych miastach pojawi się Ambulans SOS na Upały, w którym fachowy medyczny personel będzie rozpowszechniał ulotki informacyjne SOS na Upały – zasady postępowania podczas upałów. Osoby starsze będą mogły otrzymać bezpłatną próbkę wody termalnej Avene w spray’u 50 ml, która stosowana do zwilżania skóry podczas wysokich temperatur pomaga aktywnie zapobiegać odwodnieniu.
Próbki wody termalnej otrzymało także 5000 dzieci w żłobkach na terenie całej Polski.
Ulotki edukacyjne będą także bezpłatnie dostępne: w aptekach zajmujących się dystrybucją marki Avene oraz u lekarzy dermatologów.
Patronat nad akcją objęły następujące instytucje:
-
Instytut Dermatologii
-
Instytut Matki i Dziecka
-
Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej
Ambasadorem akcji została dziennikarka telewizyjna Maja Popielarska.
Upały – zasady postępowania
Zasady postępowania podczas upału
-
Chroń się przed upałem
-
Unikaj przebywania na słońcu i wykonywania aktywności fizycznej (majsterkowanie, prace w ogrodzie, sprzątanie) w czasie panowania najwyższych temperatur w ciągu dnia (między godz. 12 a 16).
-
Jeśli wychodzisz na zewnątrz, pozostawaj w cieniu tak długo, jak to możliwe.
-
Noś ochronne nakrycie głowy, przewiewne (bawełniane), luźno dopasowane ubrania w jasnych kolorach.
-
Zawieś zasłony i zamknij okiennice w oknach wyeksponowanych na promienie słoneczne.
-
Pozamykaj okna, aby utrzymać niższą temperaturę we pomieszczeniu.
-
Otwieraj je jedynie w nocy i wcześnie rano.
Schładzaj się
-
W domu pozostawaj w pomieszczeniach o najniższej temperaturze, przebywając a na zewnątrz wybieraj miejsca zacienione i chłodne, w niewielkiej odległości od domu.
-
Regularnie bierz prysznic lub kąpiel i/lub kilkakrotnie w ciągu dnia zwilżaj twarz i ciało, spryskując je wodą w aerozolu. Zwilżaj również ubranie, jeśli to konieczne.
-
Nie przykrywaj zbyt ciepło niemowląt, regularnie zwilżaj ich skórę
Pij dużo i jedz jak dotychczas
-
Nie pij alkoholu.
-
Pij jak najwięcej, nawet przy braku pragnienia: najlepiej wodę i soki owocowe.
-
Należy jeść normalnie, w razie potrzeby dzielić posiłki, poleca się spożywać owoce i warzywa (chyba że występuje biegunka).
Skonsultuj się z lekarzem lub farmaceutą
-
jeśli przyjmujesz leki
-
jeśli zauważysz nietypowe objawy
Dodatkowe informacje... Reakcje organizmu podczas upału
Wiadomości ogólne
Generalnie ekspozycja na wysokie temperatury powietrza może powodować poważne zaburzenia w organizmie żywym. Niezależnie od temperatury otoczenia temperatura ciała człowieka powinna pozostawać na stałym poziomie (stałocieplność),. Mechanizmy regulacyjne utrzymujące odpowiednią temperaturę mogą jednakże ulec wyczerpaniu na przykład podczas upału. Negatywny wpływ wysokiej temperatury na zdrowie może być większy w przypadku braku wcześniejszego przyzwyczajenia (aklimatyzacji) organizmu.
Fizjologiczne mechanizmy termoregulacji
W organizmie ludzkim w odpowiedzi na wzrost wewnętrznej temperatury dochodzi do uruchomienie mechanizmów obniżających temperaturę (tzw. termolizy). Polegają one przede wszystkim na zwiększeniu skórnego przepływu krwi i na nasileniu pocenia. Dochodzi do rozszerzenia skórnych naczyń krwionośnych poprzez zmniejszenie wpływu unerwienia naczynioskurczowego i pobudzenie silnego mechanizmu wazodilatacyjnego również kontrolowanego przez układ nerwowy. Proces ten jest nazywany aktywną wazodilatacją.
Te mechanizmy adaptacyjne mają jednakże ograniczony zakres działania.
Podczas intensywnej aktywności fizycznej zdarza, że dalsze rozszerzanie skórnych naczyń krwionośnych (wazodilatacja) może doprowadzić do spadku ciśnienia tętniczego krwi. W takim przypadku nadrzędnym celem staje się regulacja ciśnienia tętniczego, a nie regulacja temperatury ciała.
