Lepiej zlikwidowa� firm�

To prawo trzeba zmieni�

Listopad 11, 2009 Wojciech Serafi�ski Wydanie nr 11(91)2009 Wy�wietlono: 983 razy

W normalnych pa�stwach prawa systemy podatkowe s� tak skonstruowane, by w jak najmniejszym stopniu szkodzi� firmom. Tam nikt nie ma w�tpliwo�ci, �e inna polityka prowadzi�abyby pr�dzej czy pó�niej do katastrofy dla bud�etu, by�aby w rzeczywisto�ci podcinaniem ga��zi, na której si� siedzi. W Polsce obowi�zuje dok�adnie odwrotna polityka, co najlepiej mo�na zobrazowa� na przyk�adzie ustawy o egzekucji w administracji i bezwzgl�dno�ci polskich urz�dów skarbowych. Wspomniana ustawa okre�la m.in. sposób post�powania wierzycieli w przypadkach uchylania si� zobowi�zanych od wykonania ci��cych na nich obowi�zków oraz egzekucyjne post�powanie i stosowane przez nie �rodki przymusu s�u��ce doprowadzeniu do wykonania lub zabezpieczenia wykonania obowi�zków.

Pomijaj�c fakt, i� sama ustawa nie odpowiada wspó�czesnym uwarunkowaniom i obecnej rzeczywisto�ci gospodarczej, to daje organom podatkowym zbyt du�e mo�liwo�ci podejmowania dzia�a� w celu przeprowadzenia egzekucji, bez wzgl�du na indywidualne okoliczno�ci konkretnego d�u�nika. Ustawa nie przewiduje �adnych mo�liwo�ci prowadzenia negocjacji sp�aty zad�u�e� w taki sposób, by sama egzekucja nie zagra�a�a bytowi firmy i nierzadko zatrudnionym w niej pracownikom. I fakt ten wykorzystuj� urz�dy skarbowe, prowadz�c egzekucj� w sposób bezwzgl�dny, nie bacz�c na szkod�, jak� wyrz�dza si� zad�u�onej firmie (pracownikom), ale te� Skarbowi Pa�stwa, prowadz�c nierzadko do likwidacji firmy. Najlepiej takie sytuacje obrazuje przyk�ad warszawskiej spó�ki z o.o. P., której warszawski urz�d skarbowy B. prowadzon� egzekucj� uniemo�liwi� nie tylko bie��ce regulowanie nale�no�ci publicznoprawnych (podatki, ZUS, itp.), ale tak�e sp�at� zaleg�o�ci i regulowania bie��cych zobowi�za�, od których zale�y byt firmy, a tak�e los ponad 40 pracowników. Urz�d w ramach czynno�ci egzekucyjnych wystosowa� do wszystkich banków istniej�cych w Polsce tytu�y wykonawcze wystawione na firm� P, cho� tylko w trzech bankach spó�ka posiada� rachunki.
Bezprawno�� tego dzia�ania, cho� oczywista w �wietle obowi�zuj�cego prawa, wcale nie jest bezprawna w ocenie organu podatkowego. Dla urz�dników skarbowych z B. najwa�niejsze jest odzyskanie podatków nale�nych pa�stwu, nawet kosztem likwidacji firmy. I ku temu zmierza obecnie spó�ka P. Polskie prawo faktycznie nie daje mo�liwo�ci uk�adania si� z wierzycielem w postaci Skarbu Pa�stwa, nawet w sytuacji gdy d�u�nik ma perspektywy wyj�cia z impasu, na sp�at� zaleg�o�ci i dalsze funkcjonowanie na rynku, jak by�o w przypadku spó�ki P. Naczelnik urz�du skarbowego, z�o�ony wcze�niej wniosek o roz�o�enie zaleg�o�ci na raty, skwitowa� krótko: zwalnianymi pracownikowi zajmie si� pa�stwo, pomoc spo�eczna. By� mo�e, ale to nadzwyczaj krótkowzroczna polityka. Skarb pa�stwa nie odzyska ca�ej zaleg�o�ci, wielu wierzycieli spó�ki zostanie niezaspokojona, kolejny p�atnik podatków i sk�adek ZUS zniknie z rynku, a rzesza ponad 40 pracowników najpierw zasili urz�d pracy, a potem b�dzie korzysta� z pomocy spo�ecznej. Po drodze ilu� pracowników, którym zabraknie na �ycie, zostanie zmuszonych do pope�nienia przest�pstw (pomoc jest niewystarczaj�ca). Skarb Pa�stwa niew�tpliwie na egzekucji co� tam zyska, ale ile straci w dalszej perspektywie tak radykalnymi i bezwzgl�dnymi dzia�aniami? Na to pytanie pani naczelnik odpowiedzie� ju� nie chcia�a, a szkoda.
Regulowanie swych zobowi�za� jest obowi�zkiem ka�dego, zw�aszcza w sferze nale�no�ci publicznoprawnych, z których utrzymuje si� pa�stwo. Co do tego nie mo�e by� w�tpliwo�ci! Jednak bezduszne i cyniczne niszczenie ludzi i firm opisanymi wy�ej dzia�aniami przynosi pa�stwu, pr�dzej czy pó�niej, wi�cej strat ni� korzy�ci. Zablokowanie firmie kont, z których musi regulowa� zobowi�zania, skazuje j� na konieczno�� og�oszenia upad�o�ci. Jaki bowiem bank b�dzie chcia� powa�nie rozmawia� z firm�, tak skutecznie zareklamow� przez urz�d skarbowy, nawet gdy ta ma mo�liwo�� wyj�cia z trudnej sytuacji?
Oczywi�cie teoretycznie ka�dy d�u�nik mo�e stara� si� o roz�o�enie na raty zaleg�o�ci publicznoprawnej, a nawet na umorzenie zaleg�o�ci. Pozwalaj� na to przepisy ordynacji podatkowej, ale có� z tego, skoro urz�dnicy kieruj�c si� odgórnymi dyrektywami, i tak prawie wszystkim odmawiaj� korzystania z tych mo�liwo�ci. Decyzje te polski prawodawca pozostawi� wy��cznie woli (kaprysowi) urz�dników. I to najwi�kszy b��d polskiego prawodawcy, gdy� polscy urz�dnicy nie doro�li do podejmowania decyzji uznaniowych, o czym mo�na przekona� si� na ka�dym niemal kroku.
W innych krajach, np. USA, organy podatkowe uk�adaj� si� z d�u�nikami, robi� wszystko, by podatek zosta� zap�acony, ale te� by firma mog�a dalej egzystowa�, a w d�ugofalowym rozrachunku zasila� bud�et pa�stwa. W Polsce brak jest nie tylko przepisów, ale te� dobrej woli. Przedsi�biorców traktuje si� w sposób niespotykany w innych, bardziej rozwini�tych krajach UE. W Polsce nadal odzyskanie podatku jest najwy�szym priorytetem, bez wzgl�du na cen�, jak� musi zap�aci� podatnik i Skarb Pa�stwa. Tymczasem syty mo�e by� i wilik i owca, potrzeba jedynie odrobiny dobrej woli i dostrze�enia problemu, który marginalizowany jest ju� nazbyt d�ugo, przynosz�c polskiej gospodarce ogromne straty.

Wojcech Serafi�ski

PS.
Zapraszamy Czytelników do nadsy�ania na e-mail: wojciech@serafinski.pl propozycji bubli prawnych – przepisów, które powinny by� uchylone lub zmienione, które w znacznym stopniu utrudniaj� przedsi�biorcom �ycie i nara�aj� ich na dodatkowe, niepotrzebne koszty.