Gdy zatrudniasz emeryta...
Optymalizacja kosztów współpracy z emerytami
Przejście na emeryturę nie musi oznaczać końca kariery zawodowej. Emeryci nierzadko chcą dorobić do emerytury, czy to u byłego pracodawcy, czy podejmując się dodatkowych drobniejszych prac, np. opieki nad dziećmi czy ochrony mienia.
Pracodawca zainteresowany podjęciem współpracy z pracownikiem, który nabył prawo do emerytury, ma do wyboru szereg form prawnych. Z punktu widzenia pracodawcy, i zwykle także emeryta, najkorzystniejsze są te, które w najmniejszym stopniu obciążone są składkami ubezpieczeniowymi i podatkiem dochodowym od osób fizycznych.
Korzystna umowa o dzieło
Zawarcie z emerytem umowy o dzieło jest najtańszą opcją nawiązania współpracy. Takie rozwiązanie jest najkorzystniejsze w przypadku samoistnej umowy o dzieło, to znaczy wówczas gdy pracodawcy z emerytem nie łączy równocześnie umowa o pracę. W takim przypadku od wynagrodzenia wypłacanego emerytowi pracodawca nie potrąca żadnych składek na ubezpieczenie społeczne ani zdrowotne.
Jeżeli zaś chodzi o opodatkowanie, od wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło można odliczyć 20 proc. kosztów uzyskania przychodu (lub 50 proc., o ile umowa o dzieło jest związana z korzystaniem przez wykonawcę z praw autorskich), a dochód opodatkowany jest zgodnie ze skalą podatkową (18 lub 32 proc.).
Umowa zlecenie
Inną opcją często wykorzystywaną w praktyce jest zawarcie z emerytem umowy zlecenia. Od przychodu z takiej umowy należy jednak potrącić składki zarówno na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, jak również zdrowotne. Opodatkowanie wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia jest podobne jak w przypadku umowy o dzieło, tj. zleceniobiorcy przysługują 20-proc. koszty uzyskania przychodu, a dochód należy opodatkować zgodnie ze skalą podatkową.
Kontrakt menedżerski
Rozwiązaniem dla byłej kadry kierowniczej może być także zawarcie tzw. kontraktu menedżerskiego. Co do zasady jest on tytułem do objęcia ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym. Koszty uzyskania przychodu w tym wypadku są analogiczne, jak w przypadku umowy o pracę – są zryczałtowane i zasadniczo wynoszą 111 zł 25 zł w skali miesiąca. Ze względu na to kontrakt menedżerski jest zwykle opcją nieco bardziej kosztowną niż umowa zlecenie – emeryt od przychodu może bowiem odliczyć niższe koszty jego uzyskania.
Inaczej wygląda sytuacja, kiedy emeryt podejmuje współpracę na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach prowadzonej przez siebie indywidualnej działalności gospodarczej, która sama jest tytułem do objęcia ubezpieczeniami. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt I UK 138/08), w przypadku emerytów, którzy zawierają kontrakt menedżerski w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, objęcie ubezpieczeniami z tytułu kontraktu menadżerskiego jest dobrowolne.
Powołanie do zarządu spółki
Emeryt może pełnić funkcję członka zarządu spółki jedynie na podstawie uchwały spółki (aktu powołania), bez konieczności zawierania z nim dodatkowych umów. Co istotne, samo powołanie członka zarządu na podstawie uchwały nie jest tytułem do ubezpieczeń. Co za tym idzie, z tytułu wynagrodzenia wypłacanego na tej podstawie nie trzeba odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Koszty uzyskania przychodu w przypadku tej formy współpracy są zryczałtowane i wynoszą co do zasady 111 zł 25 zł w skali miesiąca.
Korzystna umowa o dzieło
Zawarcie z emerytem umowy o dzieło jest najtańszą opcją nawiązania współpracy. Takie rozwiązanie jest najkorzystniejsze w przypadku samoistnej umowy o dzieło, to znaczy wówczas gdy pracodawcy z emerytem nie łączy równocześnie umowa o pracę. W takim przypadku od wynagrodzenia wypłacanego emerytowi pracodawca nie potrąca żadnych składek na ubezpieczenie społeczne ani zdrowotne.
Jeżeli zaś chodzi o opodatkowanie, od wynagrodzenia z tytułu umowy o dzieło można odliczyć 20 proc. kosztów uzyskania przychodu (lub 50 proc., o ile umowa o dzieło jest związana z korzystaniem przez wykonawcę z praw autorskich), a dochód opodatkowany jest zgodnie ze skalą podatkową (18 lub 32 proc.).
Umowa zlecenie
Inną opcją często wykorzystywaną w praktyce jest zawarcie z emerytem umowy zlecenia. Od przychodu z takiej umowy należy jednak potrącić składki zarówno na ubezpieczenie emerytalno-rentowe, wypadkowe, jak również zdrowotne. Opodatkowanie wynagrodzenia z tytułu umowy zlecenia jest podobne jak w przypadku umowy o dzieło, tj. zleceniobiorcy przysługują 20-proc. koszty uzyskania przychodu, a dochód należy opodatkować zgodnie ze skalą podatkową.
Kontrakt menedżerski
Rozwiązaniem dla byłej kadry kierowniczej może być także zawarcie tzw. kontraktu menedżerskiego. Co do zasady jest on tytułem do objęcia ubezpieczeniem społecznym i zdrowotnym. Koszty uzyskania przychodu w tym wypadku są analogiczne, jak w przypadku umowy o pracę – są zryczałtowane i zasadniczo wynoszą 111 zł 25 zł w skali miesiąca. Ze względu na to kontrakt menedżerski jest zwykle opcją nieco bardziej kosztowną niż umowa zlecenie – emeryt od przychodu może bowiem odliczyć niższe koszty jego uzyskania.
Inaczej wygląda sytuacja, kiedy emeryt podejmuje współpracę na podstawie kontraktu menedżerskiego w ramach prowadzonej przez siebie indywidualnej działalności gospodarczej, która sama jest tytułem do objęcia ubezpieczeniami. Zgodnie z wyrokiem Sądu Najwyższego z 9 grudnia 2008 r. (sygn. akt I UK 138/08), w przypadku emerytów, którzy zawierają kontrakt menedżerski w ramach prowadzonej działalności gospodarczej, objęcie ubezpieczeniami z tytułu kontraktu menadżerskiego jest dobrowolne.
Powołanie do zarządu spółki
Emeryt może pełnić funkcję członka zarządu spółki jedynie na podstawie uchwały spółki (aktu powołania), bez konieczności zawierania z nim dodatkowych umów. Co istotne, samo powołanie członka zarządu na podstawie uchwały nie jest tytułem do ubezpieczeń. Co za tym idzie, z tytułu wynagrodzenia wypłacanego na tej podstawie nie trzeba odprowadzać składek na ubezpieczenia społeczne ani zdrowotne. Koszty uzyskania przychodu w przypadku tej formy współpracy są zryczałtowane i wynoszą co do zasady 111 zł 25 zł w skali miesiąca.
