Podatek liniowy
Szansa czy zagrożenie dla gospodarki i polskiego przedsiębiorcy
Jak podaje literatura przedmiotu, nazwa podatek liniowy powstała z niezbyt trafnego przetłumaczenia tytułu książki dwóch amerykańskich ekonomistów Roberta E. Halla i Alvina Rabuschki „The flat tax”, który powinien brzmieć „podatek jednolity”.
Warto wspomnieć, że zarówno podatek liniowy, jak i jednolity jest niczym innym jak podatkiem proporcjonalnym, na temat którego od wielu lat wypowiadają się najwięksi światowi ekonomiści, m.in. Adam Smith, Jean Baptiste Say czy John Stuart Mill.
Formy opodatkowania
Dokonując przeglądu form opodatkowania przedsiębiorstw nie można zapomnieć, że np. podatek dochodowy od osób prawnych ma charakter liniowy. Zróżnicowany zakres opodatkowania, którego problem dotyczy, odnosi się do opodatkowania osób fizycznych, w tym prowadzących przedsiębiorstwa oraz podatku VAT. Stąd też w wielu dyskusjach porusza się temat ujednolicenia podatków w postaci wprowadzenia podatku nazywanego liniowym. W literaturze można odnaleźć wiele argumentów za wprowadzeniem zmian w poruszanej kwestii (mających dotyczyć zastąpienia progresji podatkowej podatkiem liniowym), ale i negujących tego rodzaju pomysły.
W artykule pt. Liniowy czyli sprawiedliwy A. Białkowska–Gużyńska wskazuje na zalety wprowadzenia podatku liniowego, do których zalicza to, że:
-
po pierwsze jest to podatek tani – tak w poborze, jak i z punktu widzenia podatnika; ze skomplikowanego systemu podatkowego żyją firmy i doradcy specjalizujący się w ulgach i zwolnieniach podatkowych; ich usługi drogo kosztują;
-
po drugie jest to podatek prosty, który nie zakłóca sygnałów płynących z gospodarki, a więc przyczynia się do właściwej alokacji kapitału;
-
po trzecie jest bardziej efektywny, gdyż jego ściągalność jest łatwiejsza;
-
po czwarte jest sprawiedliwy – im więcej zarabiasz, tym więcej płacisz, ale nie skokowo tylko wprost proporcjonalnie do dochodów.
Natomiast zdaniem przeciwników, zastosowanie podatku liniowego jest atrakcyjne czysto teoretycznie, choć zgodne z aktualnymi trendami światowymi. Podatek liniowy budzi wiele kontrowersji i nie może być dogmatycznie uznany za dobroczynny dla szybkiego rozwoju gospodarczego.
Korzyści dla nas
Powszechnie uznaje się, że wprowadzenie podatku liniowego ma zlikwidować istnienie w Polsce szarej strefy, choć założenie to nie zostało poparte do tej pory realnymi dowodami w tym zakresie. Z dużym prawdopodobieństwem można stwierdzić, że część podmiotów gospodarczych funkcjonujących w szarej strefie będzie istniała zawsze, a jej reakcja na wprowadzenie procentowej stawki liniowej będzie znikoma. Wynika to z faktu, że oficjalne podmioty gospodarcze obciążone niższymi podatkami staną się bardziej konkurencyjne. Podmioty działające w szarej strefie nie mają więc powodu do zmniejszania swojej konkurencyjności na rynku. Wskazuje się, że w tej kwestii znacznie skuteczniejsze mogłyby okazać się działania mające na celu usprawnienie sposobu egzekwowania podatków, zwiększenie sankcji za prowadzenie nielegalnej działalności oraz lepsze działania aparatu skarbowego. Należy zauważyć, że do działania w szarej strefie przyczyniają się także wysokie składki płacone ZUS-owi.
|
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF  nr 6(75)2008  |
|
