Formy wspierania MSP
Kryteria klasyfikacji oraz rozwój małych i średnich przedsiębiorstw, część 2.
Małe i średnie przedsiębiorstwa udowodniły, że stanowią filar wielu współczesnych gospodarek. W rozwoju gospodarczym Polski sektor MSP także ma ogromny udział – stanowią ok. 99,8 proc. wszystkich firm), tworzą ok. 67 proc. miejsc pracy i wytwarzają ok. 48,6 proc. PKB. W UE blisko 99 proc. firm należy do sektora MSP – zatrudniają do 250 pracowników, zapewniają 2/3 miejsc i wytwarzają prawie 60 proc. PKB.
W pierwszej części artykułu udowodniłem, że sektor MSP istotnie wpływa na gospodarkę, a szczególnie na rynek pracy. Zaprezentowałem także kryteria klasyfikacji MSP w Polsce, UE i wybranych gospodarkach światowych, m.in. w USA, Japonii czy Kanadzie. W tej części skoncentruję się na formach wspierania MSP.
Formy wspierania MSP w Polsce i krajach UE
MSP – pomimo że stanowią ważny element w rozwoju wielu gospodarek, nie tylko państw europejskich – są także głównym źródłem zatrudnienia, inwestycji, innowacji i wzrostu. W opracowaniu z 2005 r. pt. „Krajowy Fundusz Kapitałowy, jako uzupełnienie systemu wspierania rozwoju sektora MSP” Ministerstwo Gospodarki i Pracy wskazuje na trzy kwestie, które wpływają na proces rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw:
Dostęp do kapitału przez małe i średnie przedsiębiorstwa jest utrudniony z uwagi na fakt, iż podmioty te najczęściej posiadają małe zasoby kapitałowe. Także płynność finansowa wpływa na problemy spełnienia kryteriów otrzymania kredytów bankowych. Szczególne trudności napotykają podmioty, które oferują „nieznane” na rynku innowacyjne produkty. Nieufność podmiotów, które udzielają pożyczek i kredytów, zmusza podmioty do formułowania ryzykownych planów działania. Ważna jest więc pomoc organów administracyjnych w celu wspierania małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie uzyskania pożyczek i kredytów.
Kierując się wyborem źródeł finansowania działalności, przedsiębiorstwa powinny uwzględniać m.in. szybkość pozyskania kapitału, zabezpieczenie zwrotu kapitału, wartość kapitału, o który ubiega się przedsiębiorca, koszt pozyskania kapitału, stopień ryzyka związanego z pozyskaniem kapitału z danego źródła, okres i harmonogram zwrotu kapitału, stopień zagrożenia przejęcia kontroli nad firmą.
Wyrazem działań, jakie powinny być podjęte przez organy administracji publicznej w zakresie pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, są zapisy ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Działania te powinny odnosić się do:
Literatura
1.Bąk M., Grabowski M., Kuławczuk P., Nowickim., Wargacki M., Wojnicka E., Małe i średnie przedsiębiorstwa a rozwój regionalny, PARP, Warszawa 2001.
2.Korkozowicz B., Małe i średnie przedsiębiorstwa na świecie, ITEPIB, Radom 2000.
3.Kusak Ł., Jak wybrać najkorzystniejsze źródło finansowania, ABC finansów, dodatek do Serwisu Finansowo-Księgowego; nr 26 (480) z 29.06.2004 r.
4.Nehring A. (red. nauk.), Rynek pracy a rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w województwie małopolskim, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2004.
5.Piasecki B., Ekonomika i zarządzanie małą firmą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
6.Small and Medium Enterprise Policies in Japan and Asean-member countries, Organization for Small & Medium Enterprises and Regional Innovation, Japan, March 2007.
7.Tracking compliance: small business and regulation in Canada, Certified Accountants Association of Canada, Canada 2006.
8.Ustawa z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004 r. Nr 177, poz. 1807 z późn. zm.).
9.Ustawa z 25.11.2004 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2777).
10.Ustawa z 19.11.1999 r. Prawo o działalności gospodarczej (Dz.U. Z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 z późn. zm.).
11.Ustawa z 9.11.2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (tj. W Dz.U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275).
12.Ustawa z 3.04.2005 r. o Krajowym Funduszu Kapitałowym (Dz.U. z 2005 r. Nr 57, poz. 491).
13.Rozporządzenie Nr 364/2004/WE z 25.02.2004 r. (Dz.U. WE L 63 z 28.02.2004) w sprawie zastosowania art. 87 i art. 88 Traktatu Wspólnoty Europejskiej w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw.
14.Zalecenie Komisji Nr 96/280/WE z 3.04.1996 r. dotyczące definicji małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 107 z 30.04.1996).
15.Zalecenie Komisji z 6.05.2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstwa oraz małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. WE Nr L. 124 z 20.05.2003).
16.Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w 2007 r. – Informacje i opracowania statystyczne, GUS Warszawa 2008.
17.www.nsrr.gov.plwww.nsrr.gov.pl.
18.www.ec.europa.euwww.ec.europa.eu.
19.www.cga-canada.orgwww.cga-canada.org.
20.www.sba.govwww.sba.gov.
21.www.moeasmea.gov.twwww.moeasmea.gov.tw.
22.www.smrj.go.jpwww.smrj.go.jp.
Formy wspierania MSP w Polsce i krajach UE
MSP – pomimo że stanowią ważny element w rozwoju wielu gospodarek, nie tylko państw europejskich – są także głównym źródłem zatrudnienia, inwestycji, innowacji i wzrostu. W opracowaniu z 2005 r. pt. „Krajowy Fundusz Kapitałowy, jako uzupełnienie systemu wspierania rozwoju sektora MSP” Ministerstwo Gospodarki i Pracy wskazuje na trzy kwestie, które wpływają na proces rozwoju małych i średnich przedsiębiorstw:
- bariery rynkowe i otoczenia, wiążące się z problemami wynikającymi z ogólnej sytuacji gospodarczej (wahania koniunktury), jak i zmian natężenia konkurencji,
- problemy zarządzania, wynikające z niewystarczającej wiedzy i umiejętności przedsiębiorców oraz kadry zarządzającej. W większości przypadków problemy te są umniejszane przez przedsiębiorców, ale faktycznie istnieją i stanowią istotną przeszkodę w rozwoju,
- bariery finansowe (www.nsrr.gov.pl).
Dostęp do kapitału przez małe i średnie przedsiębiorstwa jest utrudniony z uwagi na fakt, iż podmioty te najczęściej posiadają małe zasoby kapitałowe. Także płynność finansowa wpływa na problemy spełnienia kryteriów otrzymania kredytów bankowych. Szczególne trudności napotykają podmioty, które oferują „nieznane” na rynku innowacyjne produkty. Nieufność podmiotów, które udzielają pożyczek i kredytów, zmusza podmioty do formułowania ryzykownych planów działania. Ważna jest więc pomoc organów administracyjnych w celu wspierania małych i średnich przedsiębiorstw w zakresie uzyskania pożyczek i kredytów.
Kierując się wyborem źródeł finansowania działalności, przedsiębiorstwa powinny uwzględniać m.in. szybkość pozyskania kapitału, zabezpieczenie zwrotu kapitału, wartość kapitału, o który ubiega się przedsiębiorca, koszt pozyskania kapitału, stopień ryzyka związanego z pozyskaniem kapitału z danego źródła, okres i harmonogram zwrotu kapitału, stopień zagrożenia przejęcia kontroli nad firmą.
Wyrazem działań, jakie powinny być podjęte przez organy administracji publicznej w zakresie pomocy dla małych i średnich przedsiębiorstw, są zapisy ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej. Działania te powinny odnosić się do:
- wspierania rozwoju przedsiębiorczości, poprzez tworzenie warunków do podejmowania i wykonywania działalności gospodarczej, w szczególności wspierania MSP,
- inicjowania zmian stanu prawnego sprzyjającego rozwojowi mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców, w tym dotyczących dostępu do środków finansowych pochodzących z kredytów i pożyczek oraz poręczeń kredytowych,
- wspierania inwestycji umożliwiających finansowanie działalności gospodarczej na dogodnych warunkach, w ramach realizowanych programów rządowych,
- wyrównywania warunków wykonywania działalności gospodarczej ze względu na obciążenia publicznoprawne,
- ułatwienia dostępu do informacji, szkoleń i doradztwa,
- wspierania instytucji i organizacji działających na rzecz przedsiębiorców,
- promowania współpracy mikroprzedsiębiorców, małych i średnich przedsiębiorców z innymi przedsiębiorcami polskimi i zagranicznymi.
Literatura
1.Bąk M., Grabowski M., Kuławczuk P., Nowickim., Wargacki M., Wojnicka E., Małe i średnie przedsiębiorstwa a rozwój regionalny, PARP, Warszawa 2001.
2.Korkozowicz B., Małe i średnie przedsiębiorstwa na świecie, ITEPIB, Radom 2000.
3.Kusak Ł., Jak wybrać najkorzystniejsze źródło finansowania, ABC finansów, dodatek do Serwisu Finansowo-Księgowego; nr 26 (480) z 29.06.2004 r.
4.Nehring A. (red. nauk.), Rynek pracy a rozwój małych i średnich przedsiębiorstw w województwie małopolskim, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej w Krakowie, Kraków 2004.
5.Piasecki B., Ekonomika i zarządzanie małą firmą, Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001.
6.Small and Medium Enterprise Policies in Japan and Asean-member countries, Organization for Small & Medium Enterprises and Regional Innovation, Japan, March 2007.
7.Tracking compliance: small business and regulation in Canada, Certified Accountants Association of Canada, Canada 2006.
8.Ustawa z 2.07.2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004 r. Nr 177, poz. 1807 z późn. zm.).
9.Ustawa z 25.11.2004 r. o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2004 r. Nr 281, poz. 2777).
10.Ustawa z 19.11.1999 r. Prawo o działalności gospodarczej (Dz.U. Z 1999 r. Nr 101, poz. 1178 z późn. zm.).
11.Ustawa z 9.11.2000 r. o utworzeniu Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości (tj. W Dz.U. z 2007 r. Nr 42, poz. 275).
12.Ustawa z 3.04.2005 r. o Krajowym Funduszu Kapitałowym (Dz.U. z 2005 r. Nr 57, poz. 491).
13.Rozporządzenie Nr 364/2004/WE z 25.02.2004 r. (Dz.U. WE L 63 z 28.02.2004) w sprawie zastosowania art. 87 i art. 88 Traktatu Wspólnoty Europejskiej w odniesieniu do pomocy państwa dla małych i średnich przedsiębiorstw.
14.Zalecenie Komisji Nr 96/280/WE z 3.04.1996 r. dotyczące definicji małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. L 107 z 30.04.1996).
15.Zalecenie Komisji z 6.05.2003 r. dotyczące definicji mikroprzedsiębiorstwa oraz małych i średnich przedsiębiorstw (Dz.U. WE Nr L. 124 z 20.05.2003).
16.Zmiany strukturalne grup podmiotów gospodarki narodowej w 2007 r. – Informacje i opracowania statystyczne, GUS Warszawa 2008.
17.www.nsrr.gov.plwww.nsrr.gov.pl.
18.www.ec.europa.euwww.ec.europa.eu.
19.www.cga-canada.orgwww.cga-canada.org.
20.www.sba.govwww.sba.gov.
21.www.moeasmea.gov.twwww.moeasmea.gov.tw.
22.www.smrj.go.jpwww.smrj.go.jp.
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF ![]() nr 11(91)2009 ![]() |