Poszukiwacze

Felieton wrzesie� 2006

Kwiecie� 09, 2007 S�awomir Horbaczewski Wydanie nr 9(54)2006 Wy�wietlono: 693 razy

"Ka�dy potrafi pope�nia� b��dy
i potem zamienia� je na inne –
nazywa si� to uprawianiem polityki"
Georges Clemenceau

Podawane co rusz w przeró�nej formie i przez bardzo oddalone od siebie �ród�a informacje o masach Polaków wyje�d�aj�cych do pracy za granic� budz� cz�sto takie skojarzenia, jakich nie spodziewaj� si� nawet sami autorzy tych informacji.

Otó� tak naprawd�, po pierwsze w ogóle liczba osób wyje�d�aj�cych zdaje si� by� nieodgadniona i w ró�nych relacjach waha si� od ponad sze�ciuset tysi�cy do prawie pó�tora miliona – co w zestawieniu z ogóln� liczb� ludno�ci w Polsce (nie poddawan� raczej w w�tpliwo��) rz�du trzydziestu o�miu milionów – oznacza ni mniej ni wi�cej co najmniej kilkuprocentowy ubytek ogólnej populacji w przeci�gu paru lat! Czy jest to powód do chwa�y czy do zadowolenia? I tutaj te� racje s� podzielone.

Dla tych polityków, którzy odwo�uj� si� do argumentów o charakterze spo�ecznym i dla innych, którzy odwo�uj� si� do argumentów o charakterze zgo�a przeciwstawnym, bo gospodarczych, s� to zupe�nie inne zjawiska – rodz�ce zupe�nie inne skutki i upowa�niaj�ce polityków, oczywi�cie w ich mniemaniu, do wyci�gania zupe�nie innych wniosków. A obiektywnie? Chyba nic nie uda si� nam opisa� obiektywnie, to nie tylko politycy, ale i przedsi�biorcy, ba, nawet felietoni�ci poddawani s� bezustannym oddzia�ywaniom swojego �rodowiska, swoich dotychczasowych do�wiadcze� �yciowych, swoich aktualnych bardziej lub mniej u�wiadamianych interesów. A wi�c czy zjawisko emigrowania, nawet krótkoterminowego, „za chlebem” jest zjawiskiem pozytywnym z punktu widzenia ma�ych i �rednich przedsi�biorców?

Pomimo wszelkich w�tpliwo�ci, waha� i niedoskona�o�ci jakiegokolwiek sposobu my�lenia, wydaje mi si�, �e nie jest to, co do zasady, zjawisko negatywne. Dlaczego? Otó� na pewno wyzwala ono inicjatyw�, co najmniej u tych, którzy w istocie wyje�d�aj� w poszukiwaniu czego� lepszego, a mo�e po prostu czego� innego? Czego�, czego sobie nawet nie u�wiadamiaj�, a co najmniej nie u�wiadamiaj� w pe�ni. A inni, którzy „zostaj�”? Otó� oni równie� na tym korzystaj�. Po pierwsze okazuje si�, �e wokó� nich nagle robi si� wi�cej miejsca, przestrze� do wype�nienia si� powi�ksza, a co najmniej si� w ogóle pojawia. Ponadto, mog� obserwowa�. Obserwowa� innych, którzy maj� wi�cej inicjatywy, a mo�e po prostu tylko mniej do stracenia? Mog� wyci�ga� wnioski, mog� chcie� na�ladowa� tych, którym si� uda�o, ale te� nie chcie� na�ladowa� tych, którym si� nie uda�o. Prosz� o wzi�cie pod uwag� tego, i� nieprawd� jest, �e wyje�d�aj�cy do pracy za granic� osi�gaj� tylko sukcesy. Jest wielu, którym si� nie powiod�o. By� mo�e jeszcze wi�cej jest tych, którym si� nie powiedzie. Ale to dobrze. �ycie musi by� urozmaicone, ró�norodne, przynosi� sukcesy, ale i pora�ki. Bo có� jest istotniejszego w �yciu, ni� do�wiadczanie tego, co nieoczekiwane?

Z punktu widzenia ma�ych i �rednich przedsi�biorców, prawie ka�da potencjalna zmiana jest lub mo�e by� zamieniona na rynkow� sposobno��, okazj� do zrobienia interesu. Czas reakcji i umiej�tno�� przystosowywania si� do nowych okoliczno�ci musz� by� w mniejszych przedsi�biorstwach si�� rzeczy bardzo elastyczne. Tak wi�c jakiekolwiek decyzje – b��dne czy prawid�owe – zawsze rodz� nowe mo�liwo�ci, musimy tylko chcie� z nich korzysta�. By wy�ywi� Adama i Ew�, wystarczy� raj. Dla wy�ywienia miliardów istnie� ludzkich konieczne sta�o si� piek�o. Puenta nie jest ju� mojego autorstwa. To wniosek Friedricha Durrenmatta.