Pracodawco! Powiedz stop wypadkom
Bezpieczeństwo i Higiena Pracy
Według Głównego Urzędu Statystycznego, kilkadziesiąt tysięcy osób w Polsce co roku ulega wypadkom w pracy. Do kwietnia tego roku liczba poszkodowanych wyniosła prawie sto tysięcy. Co ciekawe, największa liczba stratnych dotyczy przetwórstwa przemysłowego. Dane statystyczne wykazują 31 734 poszkodowanych w tym roku w branży industrialnej. To właśnie w pracy fizycznej najczęściej dochodzi do wypadków, zarówno u pracowników nowo przeszkolonych, jak i u tych z długoletnim stażem. Odpowiedzialność spada na pracodawcę, gdyż zapewnienie bezpieczeństwa i higienicznych warunków pracy należy do jego obowiązków.
Kilka lat temu w jednym z zakładów produkujących świece miał miejsce wypadek. Na jednej ze zmian przy wykonywaniu rutynowych czynności na pracownika prysła gorąca parafina. W chwili zagrożenia pracownik, chcąc się ratować, potknął się o kable leżące na posadzce, doprowadzając w ten sposób do spięcia. Mając na swojej odzieży roboczej łatwopalną parafinę, stanął w płomieniach. Mimo szybkiej interwencji odpowiednich służb ratowniczych, jego oparzenia były tak głębokie, że po niecałym tygodniu zmarł.
Patrząc choćby na ten przykład, widzimy jak ważne jest dostosowanie pomieszczenia, maszyn oraz urządzeń do odpowiednich warunków pracy zgodnych z wymogami z zakresu bhp. Historia może wydawać się niewiarygodna, ale nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak często dochodzi do tego rodzaju wypadków. Otwieramy oczy, kiedy jest już za późno. Czy nie lepiej jest poświecić czas, aby zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz dopilnować zniwelowania uchybień w tym zakresie? Wystarczy wywiązać się z podstawowych obowiązków, aby nie stracić naprawdę dobrego pracownika i nie narażać się na tak nieprzyjemne zdarzenia i straty.
Odpowiedzialność za ludzkie życie
Aby uniknąć jakichkolwiek zagrożeń na stanowisku pracy, nie wystarczy tylko zapoznać pracownika z obowiązującymi przepisami bhp, lecz również uświadomić go o istniejącym ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez niego pracą.
Określenie ryzyka
Pod pojęciem ryzyka zawodowego rozumie się potencjalne niebezpieczeństwa, jakie mogą zaistnieć na stanowisku pracy z racji wykonywania odpowiednich czynności powodujących utratę zdrowia lub życia. Aby przedsiębiorca mógł skutecznie określić zagrożenia możliwe do zaistnienia na terenie zakładu, powinien po pierwsze zapoznać się z dotychczas występującymi wypadkami przy pracy. Następnie, aby przewidzieć prawdopodobne zagrożenia, najlepszym sposobem jest przeprowadzenie rozmowy z pracownikami, gdyż to oni obserwują przebieg procesu i mają z nim styczność na co dzień. Przedsiębiorca, mając te dane, powinien udokumentować zdobyte informacje w formie bazy danych.
W jakim celu?
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu sprawdzenie, co w miejscu pracy może odbić się na zdrowiu pracowników. Pozwala ocenić, czy zostały wprowadzone wystarczające środki zapobiegawcze bądź co można wprowadzić, aby zapewnić bezpieczeństwo w środowisku pracy. Należy pamiętać, że identyfikacja zagrożeń nie ma charakteru jednorazowego, lecz jest procesem ciągłym. Należy go przeprowadzać za każdym razem, gdy wprowadzane są nowe procesy technologiczne czy tworzone są nowe stanowiska pracy. Dla pewności, czy wprowadzone środki zaradcze spełniają swoją funkcję, wykonuje się także okresowe oceny ryzyka. Dzięki nim często można zauważyć nowo zaistniały problem.
Przepis na ocenę
Bez względu na to, jaka zmiana zaistniała w zakładzie, określenie i zminimalizowanie ryzyka zawodowego dokonywane jest według następującej procedury:
1. Identyfikacja zagrożeń
2. Określenie skutków zagrożenia
3. Określenie poziomu ryzyka zawodowego
4. Zminimalizowanie ryzyka
5. Poinformowanie pracowników o możliwym zagrożeniu
6. Udokumentowanie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego.
Nakazane prawem
Powyższe wymogi nakładają na każdego pracodawcę przepisy prawne. To w jaki sposób i kto będzie wykonywał badania ryzyka zawodowego w zakładzie zależy od pracodawcy. Jednak aby dokonać jakościowego oszacowania ryzyka zagrożenia stosuje się metodę przedstawioną w Polskiej Normie PN-N 18002. Oszacowanie ryzyka według tej metody polega na ustaleniu:
Niski stopień następstw wskazuje ryzyko możliwe do zaakceptowania, czyli działania profilaktyczne są zbędne i przedsiębiorca powinien dążyć do utrzymania tego stanu jak najdłużej. Tego rodzaju następstwa charakteryzują się urazami i chorobami powodującymi chwilowo złe samopoczucie, np. bóle głowy, skaleczenia czy zatrucia.
Średni stopień następstw powinien wzbudzać zaniepokojenie i oznacza zastosowanie działań profilaktycznych. Do tego typu następstw wliczają się urazy i choroby powodujące nieznaczne, ale długotrwałe niedomaganie. Charakteryzuje się długą absencją pracownika. Przykładem są: oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, nieskomplikowane złamania czy zranienia.
Wysoki stopień następstw określa ryzyko nieakceptowane, przez co rozumie się niemożność kontynuacji pracy do momentu aż ryzyko nie spadnie na poziom średni. Należą do nich wszystkie urazy i choroby powodujące ciężkie dolegliwości, a nawet śmierć, np. amputacje, skomplikowane złamania z dysfunkcją, choroby nowotworowe, oparzenia II i III stopnia, utrata słuchu, astma, uszkodzenie układu nerwowego oraz narządów wewnętrznych przez działanie czynników chemicznych.
Czas na działanie
Na podstawie ustalonej dopuszczalności ryzyka przedsiębiorca ma wprowadzić odpowiednie środki korygujące. Ich doboru dokonuje pod kątem redukcji zagrożenia oraz pracowników. Zmniejszenie zagrożenia może osiągnąć m.in. przez usunięcie materiałów i substancji stanowiących zagrożenie lub ich zastąpienie innymi o wyższych parametrach bezpieczeństwa, zastosowanie indywidualnych i zbiorowych środków ochrony oraz zmniejszenie parametrów zagrażających bezpośrednio pracownikom jak ciężar, napięcie, ciśnienie. Natomiast jeśli chodzi o pracowników, to do najlepszych metod zalicza się: szkolenia pracowników, stosowanie sprawnego wyposażenia, motywowanie pracowników do dbałości o stanowisko pracy, dostosowanie zadań do fizycznych i psychologicznych predyspozycji pracowników.
Zanim będzie za późno
Są to kwestie, na których przedsiębiorca powinien skupić najbardziej uwagę. Wystarczy wykonać kilka nieskomplikowanych procedur, aby uniknąć sytuacji zagrażających. Fundament firmy tworzą pracownicy i to właśnie ich ochrona jest najważniejsza. Zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy polega na kształtowaniu kultury bezpieczeństwa. Nie ma skuteczniejszej metody niż zaangażowanie kierownictwa i właściwa komunikacja pracowników na wszystkich poziomach organizacji. Atmosfera zaufania, przynależność do firmy, możliwość rozwoju zawodowego, praca bez stresu to pośrednie czynniki łączące system zarządzania bezpieczeństwem i higieny pracy.
Brak wiedzy naraża firmę na straty
Wiedzę na temat bezpieczeństwa i higieny pracy można zdobywać na różnego typu szkoleniach i kursach. Jednym z nich jest bezpłatne szkolenie organizowane przez Europejską Grupę Doradczą – Specjalista ds. Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy, organizowane w ramach Projektu Certyfikacja Kompetencji Kadr Mazowsza. Jego celem jest rozwój kwalifikacji i umiejętności w zakresie systemów zarządzania BHP.
Projekt skierowany jest do pracujących osób dorosłych, z wyłączeniem osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Grupę docelową stanowią pracownicy zameldowani oraz zatrudnieni na terenie województwa mazowieckiego, którzy z własnej inicjatywy zainteresowani są nabyciem nowych, uzupełnieniem lub podwyższeniem kwalifikacji i umiejętności poza godzinami pracy, w tym w min. 50 proc. osoby należące do grupy 45+. Projekt skierowany jest wyłącznie do osób z wykształceniem średnim, w szczególności o niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacjach.
W ramach szkolenia, poza wspomnianymi zasadami udzielania pierwszej pomocy, uczestnicy poznają m.in. założenia sytemu zarządzania bezpieczeństwem pracy, politykę Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, normy serii PN-N-18000, dyrektywy, auditowanie i ocenę organizacji, badania i ocenę ryzyka zawodowego, zakupy i podwykonawstwo, monitorowanie aktywne i pro aktywne, wiedzę na temat badania wypadków przy pracy, pierwszej pomocy, ochrony przeciwpożarowej, regulacji prawnych z zakresu ochrony pracy, zmian w polskim prawie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w związku z wejściem Polski do UE.
Więcej informacji na temat szkolenia można znaleźć na stronie www.certyfikacjakompetencji.pl.
Kontakt:
Biuro Projektu
Skwer Kardynała Stefana Wyszyńskiego 5 lok.27, 01-015 Warszawa
Tel. [ 22 ] 412 16 01, Fax [ 22 ] 412 16 02,
E-mail: biuro@certyfikacjakompetencji.pl
E-mail: rekrutacja@certyfikacjakompetencji.com.pl
Autorka: Aleksandra Marciniak, studentka Inżynierii Chemicznej i Procesowej, uczestnik szkolenia organizowanego przez Europejską Grupę Doradczą
Patrząc choćby na ten przykład, widzimy jak ważne jest dostosowanie pomieszczenia, maszyn oraz urządzeń do odpowiednich warunków pracy zgodnych z wymogami z zakresu bhp. Historia może wydawać się niewiarygodna, ale nawet nie zdajemy sobie sprawy, jak często dochodzi do tego rodzaju wypadków. Otwieramy oczy, kiedy jest już za późno. Czy nie lepiej jest poświecić czas, aby zapewnić bezpieczne i higieniczne warunki pracy oraz dopilnować zniwelowania uchybień w tym zakresie? Wystarczy wywiązać się z podstawowych obowiązków, aby nie stracić naprawdę dobrego pracownika i nie narażać się na tak nieprzyjemne zdarzenia i straty.
Odpowiedzialność za ludzkie życie
Aby uniknąć jakichkolwiek zagrożeń na stanowisku pracy, nie wystarczy tylko zapoznać pracownika z obowiązującymi przepisami bhp, lecz również uświadomić go o istniejącym ryzyku zawodowym związanym z wykonywaną przez niego pracą.
Określenie ryzyka
Pod pojęciem ryzyka zawodowego rozumie się potencjalne niebezpieczeństwa, jakie mogą zaistnieć na stanowisku pracy z racji wykonywania odpowiednich czynności powodujących utratę zdrowia lub życia. Aby przedsiębiorca mógł skutecznie określić zagrożenia możliwe do zaistnienia na terenie zakładu, powinien po pierwsze zapoznać się z dotychczas występującymi wypadkami przy pracy. Następnie, aby przewidzieć prawdopodobne zagrożenia, najlepszym sposobem jest przeprowadzenie rozmowy z pracownikami, gdyż to oni obserwują przebieg procesu i mają z nim styczność na co dzień. Przedsiębiorca, mając te dane, powinien udokumentować zdobyte informacje w formie bazy danych.
W jakim celu?
Przeprowadzenie oceny ryzyka zawodowego ma na celu sprawdzenie, co w miejscu pracy może odbić się na zdrowiu pracowników. Pozwala ocenić, czy zostały wprowadzone wystarczające środki zapobiegawcze bądź co można wprowadzić, aby zapewnić bezpieczeństwo w środowisku pracy. Należy pamiętać, że identyfikacja zagrożeń nie ma charakteru jednorazowego, lecz jest procesem ciągłym. Należy go przeprowadzać za każdym razem, gdy wprowadzane są nowe procesy technologiczne czy tworzone są nowe stanowiska pracy. Dla pewności, czy wprowadzone środki zaradcze spełniają swoją funkcję, wykonuje się także okresowe oceny ryzyka. Dzięki nim często można zauważyć nowo zaistniały problem.
Przepis na ocenę
Bez względu na to, jaka zmiana zaistniała w zakładzie, określenie i zminimalizowanie ryzyka zawodowego dokonywane jest według następującej procedury:
1. Identyfikacja zagrożeń
2. Określenie skutków zagrożenia
3. Określenie poziomu ryzyka zawodowego
4. Zminimalizowanie ryzyka
5. Poinformowanie pracowników o możliwym zagrożeniu
6. Udokumentowanie przeprowadzonej oceny ryzyka zawodowego.
Nakazane prawem
Powyższe wymogi nakładają na każdego pracodawcę przepisy prawne. To w jaki sposób i kto będzie wykonywał badania ryzyka zawodowego w zakładzie zależy od pracodawcy. Jednak aby dokonać jakościowego oszacowania ryzyka zagrożenia stosuje się metodę przedstawioną w Polskiej Normie PN-N 18002. Oszacowanie ryzyka według tej metody polega na ustaleniu:
- prawdopodobieństwa obecność zagrożenia,
- stopnia szkodliwych następstw tych zagrożeń.
- Poniższa tabela przedstawia oszacowanie ryzyka zawodowego wg skali trójstopniowej:
- Prawdopodobieństwo
- Stopień następstwa
Niski stopień następstw wskazuje ryzyko możliwe do zaakceptowania, czyli działania profilaktyczne są zbędne i przedsiębiorca powinien dążyć do utrzymania tego stanu jak najdłużej. Tego rodzaju następstwa charakteryzują się urazami i chorobami powodującymi chwilowo złe samopoczucie, np. bóle głowy, skaleczenia czy zatrucia.
Średni stopień następstw powinien wzbudzać zaniepokojenie i oznacza zastosowanie działań profilaktycznych. Do tego typu następstw wliczają się urazy i choroby powodujące nieznaczne, ale długotrwałe niedomaganie. Charakteryzuje się długą absencją pracownika. Przykładem są: oparzenia II stopnia na niewielkiej powierzchni ciała, nieskomplikowane złamania czy zranienia.
Wysoki stopień następstw określa ryzyko nieakceptowane, przez co rozumie się niemożność kontynuacji pracy do momentu aż ryzyko nie spadnie na poziom średni. Należą do nich wszystkie urazy i choroby powodujące ciężkie dolegliwości, a nawet śmierć, np. amputacje, skomplikowane złamania z dysfunkcją, choroby nowotworowe, oparzenia II i III stopnia, utrata słuchu, astma, uszkodzenie układu nerwowego oraz narządów wewnętrznych przez działanie czynników chemicznych.
Czas na działanie
Na podstawie ustalonej dopuszczalności ryzyka przedsiębiorca ma wprowadzić odpowiednie środki korygujące. Ich doboru dokonuje pod kątem redukcji zagrożenia oraz pracowników. Zmniejszenie zagrożenia może osiągnąć m.in. przez usunięcie materiałów i substancji stanowiących zagrożenie lub ich zastąpienie innymi o wyższych parametrach bezpieczeństwa, zastosowanie indywidualnych i zbiorowych środków ochrony oraz zmniejszenie parametrów zagrażających bezpośrednio pracownikom jak ciężar, napięcie, ciśnienie. Natomiast jeśli chodzi o pracowników, to do najlepszych metod zalicza się: szkolenia pracowników, stosowanie sprawnego wyposażenia, motywowanie pracowników do dbałości o stanowisko pracy, dostosowanie zadań do fizycznych i psychologicznych predyspozycji pracowników.
Zanim będzie za późno
Są to kwestie, na których przedsiębiorca powinien skupić najbardziej uwagę. Wystarczy wykonać kilka nieskomplikowanych procedur, aby uniknąć sytuacji zagrażających. Fundament firmy tworzą pracownicy i to właśnie ich ochrona jest najważniejsza. Zapewnienie bezpiecznego środowiska pracy polega na kształtowaniu kultury bezpieczeństwa. Nie ma skuteczniejszej metody niż zaangażowanie kierownictwa i właściwa komunikacja pracowników na wszystkich poziomach organizacji. Atmosfera zaufania, przynależność do firmy, możliwość rozwoju zawodowego, praca bez stresu to pośrednie czynniki łączące system zarządzania bezpieczeństwem i higieny pracy.
Brak wiedzy naraża firmę na straty
Wiedzę na temat bezpieczeństwa i higieny pracy można zdobywać na różnego typu szkoleniach i kursach. Jednym z nich jest bezpłatne szkolenie organizowane przez Europejską Grupę Doradczą – Specjalista ds. Systemu Zarządzania Bezpieczeństwem i Higieną Pracy, organizowane w ramach Projektu Certyfikacja Kompetencji Kadr Mazowsza. Jego celem jest rozwój kwalifikacji i umiejętności w zakresie systemów zarządzania BHP.
Projekt skierowany jest do pracujących osób dorosłych, z wyłączeniem osób fizycznych prowadzących działalność gospodarczą. Grupę docelową stanowią pracownicy zameldowani oraz zatrudnieni na terenie województwa mazowieckiego, którzy z własnej inicjatywy zainteresowani są nabyciem nowych, uzupełnieniem lub podwyższeniem kwalifikacji i umiejętności poza godzinami pracy, w tym w min. 50 proc. osoby należące do grupy 45+. Projekt skierowany jest wyłącznie do osób z wykształceniem średnim, w szczególności o niskich lub zdezaktualizowanych kwalifikacjach.
W ramach szkolenia, poza wspomnianymi zasadami udzielania pierwszej pomocy, uczestnicy poznają m.in. założenia sytemu zarządzania bezpieczeństwem pracy, politykę Bezpieczeństwa i Higieny Pracy, normy serii PN-N-18000, dyrektywy, auditowanie i ocenę organizacji, badania i ocenę ryzyka zawodowego, zakupy i podwykonawstwo, monitorowanie aktywne i pro aktywne, wiedzę na temat badania wypadków przy pracy, pierwszej pomocy, ochrony przeciwpożarowej, regulacji prawnych z zakresu ochrony pracy, zmian w polskim prawie z zakresu bezpieczeństwa i higieny pracy w związku z wejściem Polski do UE.
Więcej informacji na temat szkolenia można znaleźć na stronie www.certyfikacjakompetencji.pl.
Kontakt:
Biuro Projektu
Skwer Kardynała Stefana Wyszyńskiego 5 lok.27, 01-015 Warszawa
Tel. [ 22 ] 412 16 01, Fax [ 22 ] 412 16 02,
E-mail: biuro@certyfikacjakompetencji.pl
E-mail: rekrutacja@certyfikacjakompetencji.com.pl
Autorka: Aleksandra Marciniak, studentka Inżynierii Chemicznej i Procesowej, uczestnik szkolenia organizowanego przez Europejską Grupę Doradczą
|
nr 12(116)2011  |
|
