Czy każda spółka z ograniczoną odpowiedzialnością może emitować obligacje?
Zdaniem eksperta...
Z ustawy o obligacjach z 1995 roku wynika, że obligacje mogą emitować tylko określone podmioty, a wśród nich podmioty prowadzące działalność gospodarczą i posiadające osobowość prawną. Aby podmiot mógł być emitentem obligacji warunki te muszą zostać spełnione łącznie.
Nie budzi wątpliwości, że każda spółka z ograniczoną odpowiedzialnością jest osobą prawną, gdyż taki jej status wynika wprost z uregulować kodeksu spółek handlowych. Pytanie zatem, czy każda spółka z o.o. prowadzi, czy też ma obowiązek prowadzenia działalności gospodarczej? Jeżeli konkretna spółka z o.o. nie prowadzi bowiem działalności gospodarczej, a contrario – należy uznać, że nie jest uprawniona do emisji obligacji korporacyjnych.
Chociaż zdecydowana większość spółek z o.o. spotykanych w obrocie prowadzi działalność gospodarczą o charakterze zarobkowym (który wpisany jest w samą definicję działalności gospodarczej), możliwe jest także utworzenie spółki z o.o., której celem będzie prowadzenie działalności innej niż gospodarcza, a przez to nienastawionej na osiąganie zysku. Kodeks spółek handlowych, jako akt prawny regulujący konstrukcję spółek handlowych, zezwala na utworzenie spółki z o.o. w każdym celu prawnie dopuszczalnym, a zatem de facto i de iure w każdym celu niezakazanym przez prawo. Jako przykłady działalności tzw. niegospodarczych spółek z o.o. wymienia się spółki prowadzące działalność charytatywną, naukową i badawczo-rozwojową.
Oznacza to, że nie każda spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że spółka z o.o., która nie prowadzi działalności gospodarczej, została wyłączona przez ustawodawcę z kręgu podmiotów uprawnionych do emisji obligacji korporacyjnych.
Ratio legis tej regulacji jest dosyć zrozumiałe. Wywodzić go należy z istoty i funkcji obligacji korporacyjnych, które sprowadzają się do umożliwienia sp. z o.o. dostępu do alternatywnego, tj. pozabankowego, źródła pozyskiwania finansowania (kredytowania) z przeznaczeniem, co do zasady, na osiąganie celów spółki skonkretyzowanych w przedmiocie prowadzonej działalności gospodarczej.
W wyniku emisji obligacji emitent pozyskuje bowiem – niejako pożycza – od rozproszonych pożyczkodawców, w postaci podmiotów nabywających czy posiadających obligacje (obligatariuszy), środki finansowe na określony czas (w praktyce najczęściej od jednego roku do dziesięciu lat) i za określoną cenę (najczęściej w zamian za oprocentowanie stałe lub zmienne) i na różne cele. Cele te nie muszą być wskazane wprost, ale niewątpliwie muszą mieścić się w przedmiocie działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę z o.o. i służyć ich realizacji.
Reasumując, ustawodawca uprawniając spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzące działalność gospodarczą do emisji obligacji ułatwił im dostęp do finansowania, jakże często niezbędnego dla rozwoju spółki, czy realizacji przedsięwzięć gospodarczych. Jednocześnie, konsekwentnie zakładając, że te spółki z o.o., których cele nie są ukierunkowane na generowanie zysków z działalności gospodarczej, nie potrzebują wsparcia w jej prowadzeniu w postaci dostępu do, co do zasady, korzystniejszego źródła finansowania.
Należy zaznaczyć, że prawo do emisji obligacji – teoretycznie – przysługuje każdej gospodarczej spółce z o.o. (utworzonej w celu prowadzenia zarobkowej działalności gospodarczej z PKD wskazanym w umowie spółki i ujawnionym w KRS), nawet jeśli w praktyce faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej. W takiej sytuacji jednak, podmiot taki – wobec konieczności przedstawienia potencjalnym nabywcom dokumentacji finansowej, w oparciu o którą podejmować oni będą decyzję inwestycyjną – może napotkać na trudności w pozyskaniu zaufania inwestorów.
Dokonanie emisji obligacji przez niegospodarczą spółkę z o.o. zagrożone jest karą grzywny do pięciu milionów złotych i karą pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do pięciu lat.
Chociaż zdecydowana większość spółek z o.o. spotykanych w obrocie prowadzi działalność gospodarczą o charakterze zarobkowym (który wpisany jest w samą definicję działalności gospodarczej), możliwe jest także utworzenie spółki z o.o., której celem będzie prowadzenie działalności innej niż gospodarcza, a przez to nienastawionej na osiąganie zysku. Kodeks spółek handlowych, jako akt prawny regulujący konstrukcję spółek handlowych, zezwala na utworzenie spółki z o.o. w każdym celu prawnie dopuszczalnym, a zatem de facto i de iure w każdym celu niezakazanym przez prawo. Jako przykłady działalności tzw. niegospodarczych spółek z o.o. wymienia się spółki prowadzące działalność charytatywną, naukową i badawczo-rozwojową.
Oznacza to, że nie każda spółka z o.o. prowadzi działalność gospodarczą.
W konsekwencji, należy stwierdzić, że spółka z o.o., która nie prowadzi działalności gospodarczej, została wyłączona przez ustawodawcę z kręgu podmiotów uprawnionych do emisji obligacji korporacyjnych.
Ratio legis tej regulacji jest dosyć zrozumiałe. Wywodzić go należy z istoty i funkcji obligacji korporacyjnych, które sprowadzają się do umożliwienia sp. z o.o. dostępu do alternatywnego, tj. pozabankowego, źródła pozyskiwania finansowania (kredytowania) z przeznaczeniem, co do zasady, na osiąganie celów spółki skonkretyzowanych w przedmiocie prowadzonej działalności gospodarczej.
W wyniku emisji obligacji emitent pozyskuje bowiem – niejako pożycza – od rozproszonych pożyczkodawców, w postaci podmiotów nabywających czy posiadających obligacje (obligatariuszy), środki finansowe na określony czas (w praktyce najczęściej od jednego roku do dziesięciu lat) i za określoną cenę (najczęściej w zamian za oprocentowanie stałe lub zmienne) i na różne cele. Cele te nie muszą być wskazane wprost, ale niewątpliwie muszą mieścić się w przedmiocie działalności gospodarczej prowadzonej przez spółkę z o.o. i służyć ich realizacji.
Reasumując, ustawodawca uprawniając spółki z ograniczoną odpowiedzialnością prowadzące działalność gospodarczą do emisji obligacji ułatwił im dostęp do finansowania, jakże często niezbędnego dla rozwoju spółki, czy realizacji przedsięwzięć gospodarczych. Jednocześnie, konsekwentnie zakładając, że te spółki z o.o., których cele nie są ukierunkowane na generowanie zysków z działalności gospodarczej, nie potrzebują wsparcia w jej prowadzeniu w postaci dostępu do, co do zasady, korzystniejszego źródła finansowania.
Należy zaznaczyć, że prawo do emisji obligacji – teoretycznie – przysługuje każdej gospodarczej spółce z o.o. (utworzonej w celu prowadzenia zarobkowej działalności gospodarczej z PKD wskazanym w umowie spółki i ujawnionym w KRS), nawet jeśli w praktyce faktycznie nie prowadzi działalności gospodarczej. W takiej sytuacji jednak, podmiot taki – wobec konieczności przedstawienia potencjalnym nabywcom dokumentacji finansowej, w oparciu o którą podejmować oni będą decyzję inwestycyjną – może napotkać na trudności w pozyskaniu zaufania inwestorów.
Dokonanie emisji obligacji przez niegospodarczą spółkę z o.o. zagrożone jest karą grzywny do pięciu milionów złotych i karą pozbawienia wolności od sześciu miesięcy do pięciu lat.
|
nr 3(131)2013  |
|
