Auto na służbie
Samochód służbowy a VAT
O ograniczonym prawie do odliczenia podatku VAT w przypadku nabycia lub użytkowania samochodów osobowych na podstawie umowy najmu czy leasingu dyskutowano wielokrotnie. Ograniczenie to będzie obowiązywać co najmniej do końca 2013 roku. W kontekście użytkowania samochodów, warto zwrócić uwagę także na skutki podatkowe nieodpłatnego używania pojazdów do celów prywatnych podatnika lub jego pracowników.
Czas trwania ograniczenia zakresu prawa do odliczenia
Od wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2008 r. w sprawie Magoora (C-414/07) w Ministerstwie Finansów rozważano różne metody ograniczenia prawa do odliczenia VAT-u w odniesieniu do tzw. aut z kratką.
Argumentowano, że w wyniku owego wyroku TS UE na rynku motoryzacyjnym nastąpiła szybko przyrastająca podaż szeregu modeli samochodów noszących cechy aut osobowych, które z uwagi na uzyskaną homologację ciężarową i określoną dopuszczalną ładowność (samochody z tzw. „kratką”) pozwalały na pełne odliczenie podatku VAT (zarówno z tytułu nabycia samochodu, jak również zakupu paliwa wykorzystywanego do ich napędu). W konsekwencji prowadziło to do zróżnicowania pod względem podatkowym samochodów, które konstrukcyjnie i funkcjonalnie są niemal identyczne (zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy z 16 grudnia 2010 r. zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług oraz ustawę o transporcie drogowym (Dz. U. nr 247, poz. 1652) [ustawa nowelizująca]).
Zgodnie z inicjatywą polskiego Ministerstwa Finansów, decyzją wykonawczą z 27 września 2010 r. Rada upoważniła Polskę do wprowadzenia ograniczenia w prawie do odliczenia. Przy czym upoważnienie to jest ograniczone w czasie, gdyż Decyzja w tym zakresie wygaśnie 31 grudnia 2013 r. (zgodnie z jej art. 4). Wykonując Decyzję polski ustawodawca wprowadził odpowiednie przepisy ograniczające prawo do odliczenia w związku z nabywaniem czy użytkowaniem aut osobowych i innych pojazdów samochodowych. Zgodnie z ustawą nowelizującą w jej pierwotnym brzmieniu, ograniczenie miało obowiązywać do końca 2012 roku. Jednak z uwagi na dopuszczalny dłuższy termin obowiązywania upoważnienia wynikający z Decyzji Rady, polski ustawodawca wydłużył go do 31 grudnia 2013 roku (nowelizacja wprowadzona ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej Dz.U. poz. 1456).
Zakres ograniczenia
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, w okresie do 31 grudnia 2013 r., w razie nabycia aut osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jednak nie więcej niż 6 000 zł.
Z powyższego wynika zatem, że nabycie samochodu osobowego lub innego pojazdu o masie całkowitej do 3,5 tony nie daje pełnego prawa do odliczenia VAT-u, mimo że będzie on wykorzystywany do czynności opodatkowanych (co zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn. Dz. U, z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm. [ustawa o VAT] powinno dawać pełne prawo do odliczenia). Analogiczne ograniczenie dotyczy:
W tym samym czasie, tj. do 31 grudnia 2013 r. podatnicy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych.
Jednocześnie, pełne prawo do odliczenia przysługuje w razie zakupu części do samochodu osobowego, o ile będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych. Przepisy ograniczają bowiem prawo do odliczenia w odniesieniu do części składowych zużytych do wytworzenia przez podatnika samochodów osobowych lub pojazdów samochodowych, jeżeli zostały one zaliczone do środków trwałych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
Od wyroku Trybunału Sprawiedliwości z 22 grudnia 2008 r. w sprawie Magoora (C-414/07) w Ministerstwie Finansów rozważano różne metody ograniczenia prawa do odliczenia VAT-u w odniesieniu do tzw. aut z kratką.
Argumentowano, że w wyniku owego wyroku TS UE na rynku motoryzacyjnym nastąpiła szybko przyrastająca podaż szeregu modeli samochodów noszących cechy aut osobowych, które z uwagi na uzyskaną homologację ciężarową i określoną dopuszczalną ładowność (samochody z tzw. „kratką”) pozwalały na pełne odliczenie podatku VAT (zarówno z tytułu nabycia samochodu, jak również zakupu paliwa wykorzystywanego do ich napędu). W konsekwencji prowadziło to do zróżnicowania pod względem podatkowym samochodów, które konstrukcyjnie i funkcjonalnie są niemal identyczne (zgodnie z uzasadnieniem do projektu ustawy z 16 grudnia 2010 r. zmieniającej ustawę o podatku od towarów i usług oraz ustawę o transporcie drogowym (Dz. U. nr 247, poz. 1652) [ustawa nowelizująca]).
Zgodnie z inicjatywą polskiego Ministerstwa Finansów, decyzją wykonawczą z 27 września 2010 r. Rada upoważniła Polskę do wprowadzenia ograniczenia w prawie do odliczenia. Przy czym upoważnienie to jest ograniczone w czasie, gdyż Decyzja w tym zakresie wygaśnie 31 grudnia 2013 r. (zgodnie z jej art. 4). Wykonując Decyzję polski ustawodawca wprowadził odpowiednie przepisy ograniczające prawo do odliczenia w związku z nabywaniem czy użytkowaniem aut osobowych i innych pojazdów samochodowych. Zgodnie z ustawą nowelizującą w jej pierwotnym brzmieniu, ograniczenie miało obowiązywać do końca 2012 roku. Jednak z uwagi na dopuszczalny dłuższy termin obowiązywania upoważnienia wynikający z Decyzji Rady, polski ustawodawca wydłużył go do 31 grudnia 2013 roku (nowelizacja wprowadzona ustawą z 7 grudnia 2012 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z realizacją ustawy budżetowej Dz.U. poz. 1456).
Zakres ograniczenia
Zgodnie z art. 3 ust. 1 ustawy nowelizującej, w okresie do 31 grudnia 2013 r., w razie nabycia aut osobowych i innych pojazdów samochodowych o dopuszczalnej masie całkowitej nieprzekraczającej 3,5 tony, kwotę podatku naliczonego stanowi 60 proc. kwoty podatku określonej w fakturze lub kwoty podatku należnego z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów lub kwoty podatku należnego od dostawy towarów, dla której podatnikiem jest ich nabywca, jednak nie więcej niż 6 000 zł.
Z powyższego wynika zatem, że nabycie samochodu osobowego lub innego pojazdu o masie całkowitej do 3,5 tony nie daje pełnego prawa do odliczenia VAT-u, mimo że będzie on wykorzystywany do czynności opodatkowanych (co zgodnie z art. 86 ust. 1 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług, tekst jedn. Dz. U, z 2011 r. nr 177, poz. 1054 ze zm. [ustawa o VAT] powinno dawać pełne prawo do odliczenia). Analogiczne ograniczenie dotyczy:
- pojazdów sprowadzanych w ramach nabycia wewnątrzwspólnotowego (od dostawcy z innego kraju UE),
- importu tych pojazdów (wtedy kwota podatku wynika z dokumentu celnego lub w jest wskazana w decyzji organu celnego),
- pojazdów użytkowanych na podstawie mowy najmu, dzierżawy, leasingu lub innej umowy o podobnym charakterze.
W tym samym czasie, tj. do 31 grudnia 2013 r. podatnicy nie mają prawa do odliczenia podatku naliczonego przy nabyciu paliw silnikowych, oleju napędowego i gazu, wykorzystywanych do napędu samochodów osobowych i innych pojazdów samochodowych.
Jednocześnie, pełne prawo do odliczenia przysługuje w razie zakupu części do samochodu osobowego, o ile będzie wykorzystywany do wykonywania czynności opodatkowanych. Przepisy ograniczają bowiem prawo do odliczenia w odniesieniu do części składowych zużytych do wytworzenia przez podatnika samochodów osobowych lub pojazdów samochodowych, jeżeli zostały one zaliczone do środków trwałych w rozumieniu przepisów o podatku dochodowym.
