Jak legalnie płacić niższe podatki i spać spokojnie
Podatki i księgowość
Wysokie podatki od lat stanowią bolączkę polskich podatników, którzy nieustannie poszukują skutecznych i zgodnych z przepisami prawa sposobów na zmniejszenie swoich zobowiązań wobec fiskusa. Wiele osób i firm nie jest jednak pewnych, z których ulg i odliczeń podatkowych mogą skorzystać oraz które rozwiązania są dla nich najbardziej opłacalne. Prezentujemy najpopularniejsze metody na obniżenie wysokości danin publicznych, pomagając zrozumieć, jakie działania warto podjąć, by płacić niższe podatki.
Darowizna jako forma optymalizacji podatkowej
Darowizny przekazane na rzecz organizacji zajmujących się działalnością pożytku publicznego, datki na cele kultu religijnego czy też na cele charytatywno-opiekuńcze kościoła to najczęściej występujące w Polsce formy dobroczynności. Nie należy mylić darowizny z możliwością przekazania 1,5 proc. podatku na rzecz wybranych organizacji. Są to bowiem zupełnie różne instytucje.
Darowizna oznacza przekazanie świadczenia pieniężnego lub wartościowych przedmiotów na rzecz obdarowanego, nie każda jednak wiąże się z ulgą podatkową. Listę instytucji, których obdarowanie przynosi realne korzyści, określają przepisy podatkowe. Podatnicy wspierający wskazane podmioty mogą skorzystać z ulgi podatkowej polegającej na odliczeniu od dochodu wartości darowizny w wysokości do 6 proc. dochodu. Limit ten nie dotyczy darowizny na działalność charytatywno-opiekuńczą kościoła.
Dowodem darowizny może być m.in. przelew bankowy. Warto jednak pamiętać, że małżonkowie rozliczający się wspólnie powinni wykonać go ze wspólnego konta. W przeciwnym razie urząd skarbowy uzna, że prawo do odliczenia ulgi przysługuje jedynie małżonkowi, który faktycznie dokonał wpłaty.
Odliczenie straty a obniżenie podatków
Jeżeli przychody z działalności gospodarczej są niższe niż koszty poniesione w celu ich uzyskania, pojawia się strata. Przedsiębiorcy mogą ją rozliczyć w ciągu kolejnych 5 lat kalendarzowych.
Firmy korzystające z mechanizmu odliczenia straty odejmują jej wartość od swoich zobowiązań podatkowych, co oznacza dla nich niższe podatki. Rozliczenia straty można dokonać na 2 sposoby:
- obniżać dochód o wysokość straty przez kolejne 5 lat kalendarzowych pod warunkiem, że jednorazowa obniżka nie przekroczy 50 proc. wysokości straty,
- firma, która poniosła stratę, może w jednym z najbliższych pięciu lat podatkowych odliczyć od swojego dochodu jednorazowo do 5 mln zł tej straty. Jeśli jednak cała strata jest większa niż 5 mln zł – to to, czego nie udało się odliczyć w tej jednorazowej kwocie, firma może rozliczać przez pozostałe lata z tego pięcioletniego okresu. W każdym kolejnym roku nie można odliczyć więcej niż 50 proc. całkowitej wysokości tej straty.
Odliczenie straty to mechanizm, który pozwala przedsiębiorcom zrekompensować straty poniesione w jednym roku podatkowym poprzez obniżenie podstawy opodatkowania w latach przyszłych. Jest więc ważnym narzędziem w zarządzaniu finansami przedsiębiorstwa, pozwalającym na lepsze radzenie sobie z nieprzewidzianymi stratami i planowanie podatkowe na przyszłość.
Hipotetyczne odsetki w kosztach (NID)
Kolejne narzędzie zmniejszające podatek dotyczy spółek kapitałowych. Firmy, które wykorzystają swój zysk na inwestycje, otrzymają od państwa „nagrodę”. Jest nią możliwość ujęcia w kosztach określonej wielkości zysku przeznaczonej na kapitał zapasowy. Hipotetyczne odsetki to te, które spółka musiałaby zapłacić, gdyby zamiast własnego finansowania skorzystała z kapitału zewnętrznego, np. kredytu bankowego.
Dla wyliczenia odsetek stosuje się ważny wskaźnik – stopę referencyjną NBP podwyższoną o 1 punkt procentowy. Podatnicy mogą odliczać odsetki przez 3 kolejne lata kalendarzowe. Możliwość odliczenia hipotetycznych odsetek stanowi zachętę dla przedsiębiorstw do korzystania z kapitału własnego zamiast zaciągania długów. Może to prowadzić do stabilniejszej struktury finansowej.
Ulga na złe długi w podatku od towarów i usług
Prowadzący własne firmy często spotykają się z nieuczciwymi kontrahentami. Nie otrzymują od nich zapłaty, mimo że od sprzedanych towarów i usług musieli odprowadzić należny podatek VAT. Co zrobić w takiej sytuacji?
Ulga na złe długi została tak skonstruowana, aby sprzedawca miał prawo skorygować swój podatek należny i zmniejszyć zobowiązanie podatkowe. Obwarowana jest licznymi warunkami i można z niej skorzystać w ciągu 3 lat, licząc od końca roku, w którym nieopłacona faktura została wystawiona. Przedsiębiorca musi też uprawdopodobnić nieściągalność danej wierzytelności.
Ulga na złe długi w podatku dochodowym
Przedsiębiorcy mogą również skorzystać z ulgi na złe długi w podatku dochodowym. Podatnik – wierzyciel zmniejsza podstawę opodatkowania lub też zwiększa stratę podatkową o wartość wierzytelności zaliczoną uprzednio do przychodów należnych, która nie została uregulowana lub zbyta.
Korekty takiej dokonujemy w rozliczeniu podatkowym składanym za rok podatkowy, w którym upłynęło 90 dni od dnia upływu terminu zapłaty określonego na fakturze, rachunku lub w umowie. Korekty podstawy opodatkowania lub straty podatkowej dokonuje się pod warunkiem, że do dnia złożenia zeznania podatkowego wierzytelność nie została uregulowana lub zbyta.
Obniżona stawka CIT 9 proc.
CIT, czyli podatek dochodowy od osób prawnych wynosi 19 proc. Istnieją jednak warunki, które uprawniają do płacenia niższej stawki. Preferencyjny CIT 9 proc. przysługuje w dwóch przypadkach:
- firma ma status małego podatnika, czyli jej całkowity dochód ze sprzedaży w poprzednim roku podatkowym nie przekroczył 2 mln euro,
- firma rozpoczęła swoją działalność i znajduje się w pierwszym roku podatkowym.
Warunki stosowania tej ulgi są stosunkowo proste. Warto zwrócić uwagę na obowiązujące tu zakazy.
Status firmy rozpoczynającej działalność nie przysługuje podmiotowi, który powstał w wyniku przekształcenia jednoosobowej działalności gospodarczej lub spółki nieposiadającej osobowości prawnej w inny rodzaj działalności. Głównym przeznaczeniem tej ulgi jest możliwość obniżenia zobowiązań podatkowych dla początkujących przedsiębiorstw i dla firm o niższych dochodach.
Przyśpieszona amortyzacja
Osoby prowadzące działalność gospodarczą na własny rachunek mogą skorzystać z przyspieszonej amortyzacji. Ta metoda pozwala na odliczenie wyższych odpisów, co skraca okres amortyzacji. Odpisy zalicza się do kosztów uzyskania przychodów, dlatego ich wartość obniża wysokość dochodów, które podlegają opodatkowaniu.
Aby skorzystać z przyspieszonej amortyzacji, należy po raz pierwszy zaewidencjonować używany lub ulepszony środek trwały. Nie wszystkie środki trwałe spełniają te warunki, np. za używany środek trwały ustawodawca uznał taki, który był używany przez poprzedniego właściciela przez co najmniej 6 miesięcy. Z tego względu każdy przedsiębiorca powinien skonsultować swoje zakupy dla firmy z ekspertem księgowym. Oceni on, czy w konkretnym przypadku możliwe będzie skorzystanie z wyższych odpisów amortyzacyjnych.
Wymienione metody obniżenia podatków mogą wydawać się trudne do zastosowania, zwłaszcza dla małych lub początkujących firm. Dlatego zawsze warto skorzystać z usług sprawdzonych biur rachunkowych, które pomogą w pełnym wykorzystaniu dostępnych ulg i odliczeń, a ich wiedza z zakresu przepisów podatkowych pozwala zastosować rozwiązania dostosowane do potrzeb klientów, co przyczynia się do obniżenia zobowiązań podatkowych.
Autorka: doradca podatkowy z Kancelarii Podatkowej Marta Zielińska
|
nr 9(257)2025  |
|
