Optymalizacja pozyskania środków pieniężnych o charakterze zwrotnym
Optymalizacja podatkowa, część 8.
Nawiązując do podziału form finansowania jednostek sektora MSP, zaproponowanego w poprzednim artykule, w pierwszej kolejności przedmiotem szczegółowej analizy będą koszty pozyskania kapitałów w ramach zwrotnych form finansowania, do których zaliczono pożyczki oraz kredyty bankowe.
Zgodnie ze wskazanymi kryteriami optymalizacji, pod uwagę wezmę zarówno koszty finansowania, jak również koszty i korzyści podatkowe.
Kredyt bankowy
Mimo iż teoria finansów postrzega koszt kredytu dla przedsiębiorstwa jako nominalną wartość oprocentowania, skorygowaną o tarczę podatkową, w praktyce na koszt kredytu składa się szereg wydatków obciążających przedsiębiorcę. Przy kredytach w walucie krajowej będą to:
-
Prowizja za udzielenie kredytu (czasami również opłata za promesę jego udzielenia);
-
Oprocentowanie;
-
Koszt ubezpieczenia;
-
Koszty zabezpieczeń kredytu.
Wartość prowizji, wyrażona jako procent kwoty udzielonego kredytu, najczęściej pomniejsza jego wartość do wypłaty. W tym ujęciu należy ją traktować jako bezpośredni koszt finansowania i zaliczać do kosztów w momencie jej potrącenia.
Oprocentowanie i koszt ubezpieczenia są okresowymi kosztami, a ich zaliczenie do kosztów podatkowych powinno nastąpić zgodnie z metodą kasową – w momencie faktycznej ich zapłaty. Dla przedsiębiorstwa ich wielkości nominalne powinny być skorygowane o wartość tarczy podatkowej.
Koszty zabezpieczeń uzależnione są od ich formy. Można stwierdzić, iż zabezpieczenia osobiste (takie jak weksel, poręcznie) nie pociągają ze sobą dodatkowych nakładów finansowych. Natomiast zabezpieczenia rzeczowe, takie jak hipoteka lub zastaw rejestrowy, wymagają wpisu do odpowiedniego rejestru (wydatek 200 zł). Dodatkowo, przy ustanowieniu hipoteki niezbędne jest sporządzenie aktu notarialnego, w którym dłużnik musi złożyć oświadczenie o jej ustanowieniu. Opłata notarialna jest w tym przypadku kalkulowana od wartości ustanowionego zabezpieczenia.
Optymalizacja kosztu kredytu
Podsumowując, zagregowany koszt rzeczywisty Kr udzielonego kredytu o wartości W1, można wyrazić jako:
Kr = W1*{[Pr + (1+Opn)k+ (1+Ubn)k+Zr] * (1-T)}
We wskazanym wzorze przeprowadzono kapitalizację oprocentowania za cały czas trwania kredytu (k-okresów) oraz potraktowano koszt ubezpieczenia jako procentową wartość zadłużenia. Koszty zabezpieczenia odniesiono tylko do zabezpieczeń rzeczowych – Zr. Natomiast T to stawka podatku dochodowego.
Zgodnie z założeniami optymalizacji, dla przedsiębiorstwa minimalizacja kosztu rzeczywistego Kr będzie następować w dwóch przypadkach – albo zmniejszamy koszty finansowania, albo zwiększamy wartość tarczy podatkowej. Metoda kalkulacji tarczy podatkowej prowadzi do paradoksu, iż najmniejszy koszt rzeczywisty pojawi się wówczas, gdy podatek dochodowy będzie dążył do 100 proc. Przy tej wielkości maksymalnej rzeczywisty koszt kredytu dla przedsiębiorstwa będzie równy zero. Oczywiście wniosek taki jest sprzeczny z praktyką. Oznacza to, iż zmniejszenie rzeczywistego kosztu kredytu przez zastosowanie tarczy podatkowej jest tylko konsekwencją istnienia podatku, a nie aktywnym instrumentem pozwalającym na optymalizację kosztów kredytu.
Autor jest pracownikiem naukowym Akademii Ekonomicznej we Wrocławiu
Kontakt: krzysztof.biernacki@ae.wroc.pl
k.biernacki@interia.eu
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF ![]() nr 6(75)2008 ![]() |