Dor�czenia pism

To prawo trzeba zmieni�

Lipiec 12, 2008 Wojciech Serafi�ski Wydanie nr 7(76)2008 Wy�wietlono: 5136 razy

Obowi�zuj�ce przepisy prawa administracyjnego i podatkowego dotycz�ce adresów dor�cze� urz�dowych pism, zaw�aj� mo�liwo�� ich dor�cze� wy��cznie do miejsca zamieszkania lub miejsca pracy. Takie unormowania rodz� powa�ne problemy praktyczne z dor�czaniem pism – zw�aszcza w przypadku osób, które cz�sto zmieniaj� adres zamieszkania lub czasowego pobytu, nie maj� sta�ego adresu zamieszkania, s� bezdomne czy osób, które cz�sto wyje�d�aj� na d�u�szy czas.

Art. 148. § 1. ustawy z 29.08.1997 r. Ordynacji podatkowej stanowi, �e Pisma dor�cza si� osobom fizycznym w ich mieszkaniu lub miejscu pracy. Podobnie brzmi art. 42. § 1. ustawy z 14.06.1960 r. Kodeksu post�powania administracyjnego oraz art. 69. ustawy z 30.08.2002 r. Prawo o post�powaniu przed s�dami administracyjnymi. Do niedawna podobne uregulowanie zawiera� art. 135. ustawy z 17.11.1964 r. Kodeksu post�powania cywilnego, ale tu prawodawca dostrzeg� problem i jesieni� ub.r. zmieni� ten przepis, dopuszczaj�c mo�liwo�� dor�cze� tak�e na skrytki pocztowe. W innych przepisach obowi�zuj� stare zasady. Tymczasem w prowadzonych post�powaniach organy pa�stwowe kwestionuj� mo�liwo�� wysy�ania pism pod wskazany przez obywatela adres lub na adres skrytki pocztowej, które w przypadku ww. osób mog� by� jedyn� mo�liwo�ci� odbioru przes�anych im pism. Skutki braku dor�czenia pism (w tym decyzji czy orzecze� s�dowych) maj� z regu�y dla obywateli powa�ne nast�pstwa prawne. Konieczne zatem staje si� przyj�cie zmian, które nie tylko usun� wyst�puj�ce obecnie trudno�ci w dor�czaniu pism urz�dowych, ale tak�e poprawi� szybko�� prowadzonych post�powa� i zbli�� nasze prawo do praktycznych i sprawdzonych regulacji istniej�cych w wielu pa�stwach UE. Racjonalizm prawny wymaga, aby stanowione przepisy w omawianym zakresie dopuszcza�y wszelkie istniej�ce mo�liwo�ci dor�czania pism w celu osi�gni�cia okre�lonego w cyt. ni�ej przepisach celu, a nie stwarza� sztuczne trudno�ci w ich dor�czaniu, co niestety wyst�puje w obecnych przepisach od bardzo wielu lat. Obecne rozwi�zania zawarte we wskazanych przepisach – przecz� racjonalizmowi prawnemu i w wymiarze praktycznym z powodu niepotrzebnego zaw�enia miejsc dor�czania pism przed�u�aj� prowadzone post�powania, a cz�sto prowadz� do narusze� praw obywatelskich ze strony urz�dów i s�dów. Nierzadkie s� bowiem sytuacje, w których urz�dy i s�dy zwrócone i nie podj�te w terminie przesy�ki wpinaj� ad acta ze skutkiem dor�czenia, nie podejmuj�c innych, realnych i alternatywnych prób dor�czenia pism, tylko z powodu braku ich uj�cia w cyt. ni�ej przepisach oraz cz�sto nie wyja�niaj�c przyczyn braku dor�czenia. Takie dzia�ania organów oraz kwestionowane przepisy w obecnym brzmieniu naruszaj� w sposób oczywisty zasady wyp�ywaj�ce z art. 2. Konstytucji RP. Tylko na tle art. 2. czy art. 78. Konstytucji ka�dy organ pa�stwowy lub samorz�dowy ma obowi�zek podj�cia ka�dego realnego i mo�liwego dzia�ania w celu dor�czenia obywatelowi pism, które mog� kszta�towa� jego prawa i obowi�zki. St�d obecne praktyki urz�dów i s�dów ograniczaj�cych swe powinno�ci do wysy�ania pism wy��cznie na adres zamieszkania lub pracy obywatela, odrzucaj�c inne alternatywne i realne mo�liwo�ci dor�czenia pism (np. pod konkretnie wskazany przez obywatela adres, w tym na skrytk� pocztow�) – tylko w kontek�cie art. 78. Konstytucji RP – stanowi pogwa�cenie cyt. Normy prawnej i jest nadmiern� oraz pozbawion� podstaw prawnych ingerencj� w prawa jednostki: w wolno�� cz�owieka wyra�on� w art. 31. Konstytucji RP. Ka�dy obywatel RP ma bowiem nieograniczone prawo wyboru miejsca zamieszkania oraz miejsca czasowego pobytu, jak równie� rezygnacji z posiadania miejsca zamieszkania. Na tym polega istota wolno�ci cz�owieka. Pa�stwo polskie ma obowi�zek uszanowa� t� najwa�niejsz� dla ka�dego cz�owieka warto��. A tak niestety nie jest. W sprawie dor�cze� wypowiedzia� si� 23.02.2006 r. Trybuna� Konstytucyjny RP (sprawa P 13/2005), oceniaj�c zgodno�� z Konstytucj� RP art. 73. ustawy z 30.08.2002 r. Prawo o post�powaniu przed s�dami administracyjnymi. TK uzna�, �e zawarte w art. 73. cyt. ustawy nie odpowiadaj� wymogom sprawiedliwej procedury s�dowej. W ocenie TK termin odbioru przesy�ki awizowanej nie mo�e by� nadmierne krótki, jednak powinien odpowiada� wymogom sprawno�ci proceduralnej. Jednocze�nie ustawa powinna ustanawia� wymóg ponawiania zawiadomienia o przesy�ce, tak aby ograniczy� ryzyko jej niedotarcia do adresata. Problem mo�na rozwi�za� szybko i sprawnie, wprowadzaj�c w cyt. ustawach odpowiednie zmiany. Wystarczy zapisa�, �e Pisma dor�cza si� osobom fizycznym w ich mieszkaniu, miejscu pracy lub pod wskazany do korespondencji adres. I problem z g�owy. Ale mo�e to rozwi�zanie zbyt proste? Wojciech Serafi�ski Zapraszam do nadsy�ania na email wojciech@serafinski.pl propozycji bubli prawnych - przepisów, które powinny by� uchylone lub zmienione, które w znacznym stopniu utrudniaj� przedsi�biorcom �ycie i nara�aj� ich na dodatkowe, niepotrzebne przepisy.