Pomysł na biznes
Franczyza, sposób na własną działalność gospodarczą
Systemy franczyzowe od lat cieszą się niesłabnącą popularnością na całym świecie. Również w Polsce następuje ich dynamiczny rozwój. Decyzję o współpracy franczyzowej podejmuje coraz więcej firm. Obecnie w Polsce działa ponad 300 sieci franczyzowych, zatrudniających przeszło 170 tysięcy osób.
Franczyza (ang. franchising) jest modelem współpracy bazującym na umowach licencyjnych, w ramach których franczyzodawca umożliwia franczyzobiorcom sprzedaż produktów i usług pod swoją marką. Udostępnia on swoją wiedzę – know-how, technologię i model prowadzenia działalności. W zamian pobiera od swoich partnerów opłaty.
Franczyza – geneza
Za kolebkę systemów franczyzowych uważane są Stany Zjednoczone. Na zasadach franczyzy funkcjonowały np. pierwsze rozlewnie coca-coli. John Pemberton – twórca receptury napoju – udostępniał potrzebną wiedzę fabrykom, które mogły wytwarzać napój o identycznym składzie. Dzisiaj największą siecią franczyzową jest amerykański McDonald’s, który posiada ponad 31 tysięcy restauracji w 119 krajach. Statystyki pokazują, że na każde trzy dolary wydane przez obywatela USA, jeden dolar trafia do różnego rodzaju sieci franczyzowych – od pralni i myjni samochodowych po salony fryzjerskie, hotele i agencje obrotu nieruchomościami.
W Europie franczyza zaczęła upowszechniać się później – dopiero w latach 60. XX wieku. W Polsce funkcjonuje od około osiemnastu lat, a jej popularność rośnie z roku na rok. W 2007 r. łączny roczny przychód działających w kraju sieci franczyzowych przekroczył 50 mld zł – co stanowi prawie 5 proc. wartości polskiego PKB. Pierwsze sieci w kraju stworzył McDonald’s oraz francuski dystrybutor kosmetyków Yves Rocher. Pośrednio do sieci franczyzowych można zaliczyć funkcjonujące jeszcze w czasach PRL ajencje Poczty Polskiej i banku PKO BP. Prowadzone były one w mniejszych miejscowościach, w których zakładanie placówek banku czy poczty było nieopłacalne. Od 2005 r. w systemie franczyzy funkcjonuje także jedno z najstarszych polskich przedsiębiorstw – WARS S.A.
|
Pełna treść artykułu dostępna jest w formie e-gazety. Zamów Gazetę PDF  nr 11(79)2008  Zobacz więcej na temat: franczyza |
|
