Kiedy pe�nomocnictwo wygasa?

Pe�nomocnictwo

Listopad 17, 2008 Krzysztof Kurzeja Wydanie nr 11(79)2008 Wy�wietlono: 41270 razy

Pe�nomocnictwo – podobnie jak i wi�kszo�� innych stosunków prawnych – nie trwa wiecznie. Zazwyczaj udzielane jest na pewien czas czy te� do okre�lonych spraw. Wygasa z chwil� up�ywu tego czasu czy wykonania celu pe�nomocnictwa. Zdarza si�, i� momentem przerywaj�cym jego istnienie jest �mier� mocodawcy czy pe�nomocnika.

Ponadto nale�y mie� na uwadze fakt, i� stosunek podstawowy cz�sto wywiera wp�yw na wyga�ni�cie pe�nomocnictwa. Niektóre z przyczyn wyga�ni�cia pe�nomocnictwa wynikaj� wprost z jego tre�ci, inne z brzmienia przepisów ustanowionych przez ustawodawc�, a jeszcze inne z samej natury tego stosunku. W chwili gdy wygasa pe�nomocnictwo, wygasa upowa�nienie do dzia�ania pe�nomocnika, do reprezentowania swojego mocodawcy.

Szczególna cecha pe�nomocnictwa?

Pomimo, �e pe�nomocnictwo jest w zasadzie takim samym stosunkiem prawnym jak ka�dy inny, to wykazuje pewne cechy specyficzne, w�a�ciwe tylko dla tego stosunku prawnego. Przejawem tej specyfiki pe�nomocnictwa jest mo�liwo�� zachowania skuteczno�ci upowa�nienia pe�nomocnika, pomimo, �e pe�nomocnictwo wygas�o – zasadniczo znikn�y wszelkie uprawnienia. Przyk�ad takiego podtrzymania skuteczno�ci pe�nomocnictwa ju� po jego wyga�ni�ciu zawiera art. 105. kc stanowi�c, i� czynno�� prawna dokonana przez pe�nomocnika w granicach pierwotnego umocowania po wyga�ni�ciu umocowania jest czynno�ci� wa�n� – chyba �e druga strona wiedzia�a o wyga�ni�ciu pe�nomocnictwa lub te� mog�a z �atwo�ci� si� o tym dowiedzie�. Zasada ta ma na celu ochron� zaufania osoby trzeciej do dzia�ania pe�nomocnika i polega na obci��eniu mocodawcy ryzykiem jakie wi��e si� z ka�dym udzieleniem pe�nomocnictwa. Dla skuteczno�ci dokonanej czynno�ci bez znaczenia jest, czy pe�nomocnik by� �wiadomy wyga�ni�cia swojego umocowania. Granic� ochrony osoby trzeciej stanowi stopie� �atwo�ci z jak� mog�a ona pozyska� informacj� o wyga�ni�ciu pe�nomocnictwa – nie�wiadomo�� braku umocowania nie mo�e by� konsekwencj� niedbalstwa z jej strony.

Up�yw czasu, warunek i termin

Pe�nomocnictwo mo�e wygasn�� wskutek up�ywu czasu, na jaki zosta�o udzielone. Co prawda przepisy nie stwierdzaj� w sposób wyra�ny, i� up�yw czasu mo�e by� przyczyn� wyga�ni�cia pe�nomocnictwa, lecz wynika to z samego charakteru tej instytucji. Skoro bowiem pe�nomocnik umocowany jest wol� mocodawcy i wola ta okre�la granice umocowania pe�nomocnika, to osoba udzielaj�ca pe�nomocnictwa mo�e swoim o�wiadczeniem woli udzieli� go na pewien okre�lony czas. Po up�ywie czasu okre�lonego przez mocodawc� pe�nomocnikowi nie b�dzie przys�ugiwa�a mo�liwo�� reprezentowania – nie b�dzie móg� dzia�a� w imieniu mocodawcy. Ponadto brak jest prawnego uregulowania, które zabrania�oby udzielenia pe�nomocnictwa ograniczonego terminem czy te� warunkiem, dlatego jest to dopuszczalne.

Autor jest Aplikantem radcowskim w Rachelski i Wspólnicy Kancelaria Prawnicza